Nhận diện và khắc phục khó khăn trong xây dựng nông thôn mới

Ông Huỳnh Văn Liêm- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Theo bộ tiêu chí mới giai đoạn 2021 - 2025, việc xây dựng NTM ở các địa phương đang gặp phải nhiều khó khăn, bất lợi. Bởi, trong trong giai đoạn này, các xã chưa đạt chuẩn đều là xã khó khăn với xuất phát điểm thấp, hầu hết mới chỉ đạt chuẩn từ 6-12 tiêu chí. Trong đó, có số tiêu chí tỷ lệ đạt chuẩn rất thấp như tiêu chí số 9 về nhà ở dân cư, số 10 về thu nhập, số 11 về hộ nghèo, số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm.

Trong khi đó, theo quy định của Trung ương, tất cả các xã đạt chuẩn NTM là xã khu vực I nên những chế độ hỗ trợ dành cho người dân xã vùng đặc biệt khó khăn như bán trú cho học sinh, thẻ bảo hiểm y tế sau khi lên NTM đều bị cắt giảm. Điều đó khiến chính quyền địa phương cơ sở và người dân một số xã có tâm lý “ngại” phấn đấu xây dựng xã đạt chuẩn NTM. Ngay cả khi được công nhận rồi thì nhiều tiêu chí cũng khó duy trì như: Tiêu chí số 11 về hộ nghèo (nhiều hộ thoát nghèo có nguy cơ tái nghèo vì không còn được nhà nước hỗ trợ), tiêu chí số 14 về giáo dục và đào tạo, tiêu chí số 15 về y tế.

Diện mạo nhiều vùng nông thôn khang trang hơn nhờ xây dựng NTM. Ảnh: TH

Bên cạnh đó, để công nhận xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu thì tất cả các địa phương đều phải đánh giá lại các tiêu chí NTM trước đây. Nhưng theo kết quả rà soát của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hầu hết các xã được công nhận đạt chuẩn giai đoạn trước đều không đảm bảo duy trì đạt chuẩn 19/19 tiêu chí theo bộ tiêu chí mới giai đoạn 2021 - 2025, cá biệt, có những xã đã bị giảm từ 5 - 6 tiêu chí.

Năm 2023, toàn tỉnh Kon Tum phấn đấu có thêm 5 xã đạt chuẩn NTM, 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; không còn xã có số tiêu chí đạt chuẩn dưới 10 tiêu chí trở lên. Mục tiêu đề ra, đến năm 2025, toàn tỉnh có từ 60 xã trở lên đạt chuẩn xã NTM, 20 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và mỗi xã NTM có ít nhất 1 thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu.

Cũng theo ông Liêm, để đạt được mục tiêu đề ra cần sự vào cuộc của hệ thống chính trị và toàn xã hội với nhiều giải pháp quyết liệt và đồng bộ hơn nữa để từng bước khắc phục khó khăn, đảm bảo tiến độ thực hiện.

Theo đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa, sự cần thiết của việc xây dưng NTM cho cán bộ, đảng viên và người dân, nhất là vai trò chủ thể của người dân và cộng đồng tham gia xây dựng NTM, tạo sự chuyển biến tích cực, rõ nét hơn tới từng thôn, làng, hộ gia đình và mỗi người dân sinh sống ở nông thôn.

Việc xây dựng NTM trong giai đoạn hiện nay đặt ra không ít thách thức. Ảnh: T.H

Tập trung các nguồn lực để phục vụ cho mục tiêu xây dựng NTM, trong đó, chú trọng lồng ghép có hiệu quả nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia, dự án đầu tư trên địa bàn nông thôn; huy động tối đa nguồn lực ngoài ngân sách như nguồn hỗ trợ của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân,nhân dân đóng góp. Kịp thời xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, đảm bảo các nguồn vốn được huy động và sử dụng đúng quy định, hiệu quả, phù hợp với yêu cầu thực tế ở các địa phương. Đẩy mạnh thực hiện Chương trình OCOP để thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn.

Triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 12-CT/TU (ngày 18/2/2022) của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về xây dựng thôn (làng) nông thôn mới ở vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh, phấn đấu đến năm 2025 toàn tỉnh có 50% số thôn (làng) đạt chuẩn thôn NTM. Đây là giải pháp quan trọng hỗ trợ, góp phần hoàn thành mục tiêu về xây dựng xã NTM.

Đồng thời, tiếp tục triển khai có hiệu quả các Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”, “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững”. Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội và giám sát của cộng đồng dân cư trong xây dựng NTM. Lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo kết quả xây dựng NTM.

Cùng với xây dựng xã NTM, các địa phương cũng cần chú trọng duy trì và nâng cao chất lượng đạt chuẩn các tiêu chí NTM, tiến tới xây dựng xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu, lựa chọn những lĩnh vực thế mạnh để đầu tư, xây dựng xã NTM nổi trội từng lĩnh vực.

Việc xây dựng NTM trong giai đoạn hiện nay đặt ra yêu cầu cao hơn, vì vậy, cần sự nỗ lực và quyết tâm lớn của các cấp, ngành và sự chung sức đồng lòng của nhân dân.

Thùy Hương