Thành phố Kon Tum: Gian nan hành trình “về đích” nông thôn mới

Thực hiện chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021- 2025, thành phố Kon Tum đặt mục tiêu phấn đấu năm 2023 hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Do đó, thời gian qua, các cấp, các ngành trên địa bàn thành phố Kon Tum tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện; tuyên truyền,vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về xây dựng NTM; tích cực hưởng ứng phong trào thi đua Kon Tum chung sức xây dựng NTM.

Địa phương cũng đã tranh thủ các nguồn lực, linh hoạt lồng ghép các nguồn vốn để đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế- xã hội theo hướng đồng bộ, hiện đại, đảm bảo kết nối nông thôn- đô thị; chú trọng thực hiện có hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển mạnh các ngành nghề ở nông thôn, du lịch cộng đồng, đẩy mạnh chương trình OCOP để nâng cao thu nhập người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn.

Thời gian qua, thành phố Kon Tum tích cực huy động các nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng xây dựng NTM. Ảnh: TH

Với những nỗ lực của cả hệ thống chính trị của thành phố Kon Tum trong triển khai thực hiện xây dựng NTM, tính đến hết năm 2023, thành phố Kon Tum có 11/11 xã được công nhận đạt chuẩn xã NTM; có 2 thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu; 5 thôn đạt chuẩn thôn NTM ở vùng đồng bào DTTS.

Tuy nhiên, đến nay, thành phố Kon Tum vẫn chưa đủ điều kiện để đề nghị công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Bởi theo quy định thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021- 2025, thành phố Kon Tum còn 2 chỉ tiêu chưa đạt chuẩn, đó là tất cả các xã trên địa bàn đạt chuẩn NTM phải đáp ứng đầy đủ mức đạt chuẩn theo yêu cầu và có ít nhất 1 xã trên địa bàn đạt chuẩn NTM nâng cao.

Theo kết quả rà soát, đánh giá hiện trạng NTM năm 2023 của thành phố Kon Tum, với yêu cầu về các chỉ tiêu, mức đạt chuẩn của các tiêu chí theo Bộ tiêu chí quốc gia về NTM giai đoạn 2021- 2025 cao hơn các giai đoạn trước nên nhiều xã trên địa bàn đã không giữ vững được kết quả và duy trì đạt chuẩn 19/19 tiêu chí.

Hiện tại, thành phố Kon Tum chỉ có 2 xã đảm bảo đủ 19 tiêu chí NTM (theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021-2025, ban hành kèm Quyết định số 318/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) là Đăk Blà và Đăk Rơ Wa; có tới 7 xã đạt chuẩn từ 15-18 tiêu chí gồm Đoàn Kết, Vinh Quang, Chư Hreng, Đăk Năng, Đăk Cấm, Kroong, Ngok Bay; cá biệt, có 2 xã nằm trong nhóm có số tiêu chí đạt chuẩn ở mức trung bình là xã Hòa Bình với 14 tiêu chí và xã Ia Chim  với 13 tiêu chí. Số tiêu chí đạt chuẩn bình quân/xã của thành phố Kon Tum ngày càng giảm, chỉ đạt được 16,64 tiêu chí/xã.

Năm 2023, thành phố Kon Tum đề ra kế hoạch xây dựng xã Đoàn Kết và Hòa Bình đạt chuẩn NTM nâng cao; nhưng đến nay, chưa có xã nào hoàn thành mục tiêu. Hiện, xã Đoàn Kết mới cơ bản đạt được 13/19 tiêu chí; xã Hòa Bình cơ bản thực hiện được 8/19 tiêu chí NTM nâng cao. Thành phố Kon Tum cũng chưa có xã đạt chuẩn NTM  kiểu mẫu.

Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng đến nay, thành phố Kon Tum vẫn chưa đủ điều kiện để được công nhận hoàn thành mục tiêu NTM. Ảnh: TH

Thực tế cho thấy, các xã, nhất là các xã được công nhận đạt chuẩn NTM trong giai đoạn từ năm 2014-2020 đang gặp nhiều khó khăn trong việc duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí. Chẳng hạn như tại xã Đoàn Kết, mặc dù là xã đầu tiên của thành phố Kon Tum và là xã thứ 2 của tỉnh được công nhận đạt chuẩn NTM vào năm 2014, thế nhưng đến nay, địa phương này chỉ duy trì được 16 tiêu chí NTM. Việc không thể đảm bảo tiêu chuẩn xã NTM theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021- 2025 khiến Đoàn Kết chật vật trong hành trình nâng cao chất lượng xây dựng NTM. Vì vậy, sau 2 năm liên tiếp được thành phố Kon Tum lựa chọn xây dựng xã NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu, Đoàn Kết vẫn còn “cách đích khá xa”.

Tương tự, xã Ia Chim cũng là một trong những địa phương về đích chương trình xây dựng NTM khá sớm, được công nhận  đạt chuẩn NTM từ năm 2015. Nhưng hiện tại, xã Ia Chim đã rơi xuống vị trí thấp nhất, chỉ còn duy trì được 13 tiêu chí NTM, theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021-2025.

Để giữ vững kết quả đạt chuẩn 19/19 tiêu chí đối với các xã đã được công nhận đạt chuẩn xã NTM, cần nguồn vốn đầu tư, nhưng nguồn vốn đầu tư phát triển ngân sách Trung ương hỗ trợ cho thành phố Kon Tum có hạn và việc cân đối, bố trí nguồn ngân sách của thành phố Kon Tum hiện nay không đảm bảo bố trí đủ nhu cầu.

Theo đánh giá của UBND thành phố Kon Tum, các tiêu chí bị giảm nhiều nhất là giao thông, trường học, y tế, thông tin và truyền thông, do một số hạng mục được đầu tư từ nhiều năm trước đến nay đã xuống cấp, hư hỏng, không đảm bảo đáp ứng tiêu chí của giai đoạn 2021- 2025. Bên cạnh đó, những tiêu chí như thu nhập, hộ nghèo, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn cũng là vấn đề nan giải đối với những xã có đông đồng bào DTTS.

Năm 2024, thành phố Kon Tum tiếp tục được tỉnh lựa chọn và giao chỉ tiêu hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Để hoàn thành được mục tiêu này đòi hỏi nỗ lực, quyết tâm cao cùng với những giải pháp đồng bộ, hiệu quả của các cấp, các ngành và tất cả người dân trên địa bàn thành phố Kon Tum, hướng tới xây dựng NTM bền vững, đi vào chiều sâu.      

Thùy Hương