Cần sớm tháo gỡ các vướng mắc tại Khu tái định cư Pa Cheng

Dự án được triển khai thực hiện từ năm 2009 và kết thúc vào năm 2018 với tổng kinh phí đã đầu tư các hạng mục là 134,444 tỷ đồng (từ nguồn ngân sách nhà nước; nguồn đền bù, đóng góp của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các nguồn hỗ trợ đầu tư khác). Nhìn chung, khi Dự án hoàn thành đưa vào sử dụng đã tạo ra bộ mặt nông thôn khang trang.

Ông Hoàng Công Ái- Chủ tịch UBND xã Đăk Long cho biết: Thời gian qua, chính quyền xã Đăk Long đã quan tâm giải quyết một số khó khăn của người dân tại Khu tái định cư Pa Cheng như triển khai hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi để bà con phát triển kinh tế, cải tạo vườn tạp. Năm 2023, UBND xã Đăk Long triển khai đầu tư 2 giếng khoan, lắp đặt 3 bồn đựng nước với kinh phí khoảng 1,2 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, qua đó đảm bảo nước sạch sinh hoạt tập trung cho tất cả bà con ở Khu tái định cư Pa Cheng.

Hạ tầng được đầu tư tại khu tái định cư Pa Cheng, xã Đăk Long, huyện Đăk Hà. Ảnh: T.L

Tuy nhiên, việc triển khai Dự án tại Khu tái định cư Pa Cheng trong thời gian qua chưa đem lại hiệu quả thực tế đúng như mục tiêu ban đầu dự án đề ra, mà vẫn còn bộc lộ những hạn chế nhất định, gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân thực hiện chủ trương tái định cư để nhường chỗ nơi ở, đất sản xuất để xây dựng công trình thủy điện Plei Krông.

Sau hơn 14 năm triển khai, Dự án chỉ mới bố trí, sắp xếp đất ở và đất sản xuất cho 126 hộ/674 khẩu. Quỹ đất sản xuất cho các hộ thực hiện tái định cư không đảm bảo theo mục tiêu Dự án phê duyệt. Dự án đề ra, khi các hộ di dời lên nơi ở mới sẽ được nhận 20.000m2 đất/hộ để canh tác sản xuất, nhưng đến nay bình quân mỗi hộ mới nhận được 6.705,6m2 đất sản xuất; chỉ bằng khoảng 1/3 diện tích đất sản xuất (theo phê duyệt Dự án tái định cư). Trong số 126 hộ được bố trí, sắp xếp tại Khu tái định cư Pa Cheng thì hiện tại chỉ có 84 hộ di dời lên ở ổn định tại đây; còn lại 42 hộ vẫn chưa lên “ở ổn định”, họ chỉ đến đây sản xuất rồi quay về làng cũ sinh sống.

Chị Y Lăk tâm sự: Gia đình tôi từ thôn Đăk Mút, xã Đăk Mar chuyển đến Khu tái định cư Pa Cheng sinh sống nhiều năm rồi. Tại đây, gia đình có 320 cây cà phê, năm được mùa thì thu được vài triệu đồng, mất mùa thì không thu hoạch được gì. Hàng ngày, hai vợ chồng tôi phải đi làm thuê cho các chủ vườn hoặc các hộ kinh doanh khác để đủ tiền lo cho 4 đứa con ăn học và trang trải cuộc sống gia đình.

Anh A Mương ở Khu tái định cư Pa Cheng bộc bạch rằng, đời sống kinh tế của người dân ở khu vực xung quanh khu tái định cư Pa Cheng cũng còn khó khăn, nên không ai có nhu cầu thuê mướn lao động. Vì vậy, hầu hết người dân ở khu tái định cư chúng tôi phải đi làm thuê cách nhà vài chục ki-lô-mét, đến các xã khác của huyện Đăk Hà hoặc huyện Đăk Tô, thành phố Kon Tum. Bà con ở Khu tái định cư Pa Cheng rất mong Nhà nước hỗ trợ thêm đất sản xuất hoặc con giống chăn nuôi để có thêm thu nhập trang trải cho nhu cầu cuộc sống.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, việc một số hộ dân chưa chuyển đến sinh sống tại Khu tái định cư Pa Cheng do nhà ở của những hộ này còn xây dựng dở dang, thiếu nguồn vốn để xây dựng hoàn thiện. Ngoài ra, vẫn còn 85 hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất và đất ở; các chính sách hỗ trợ của Nhà nước chưa thực sự đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của đông đảo người dân thực hiện di dời tái định cư.

Sau hơn 14 năm triển khai, Dự án chỉ mới bố trí, sắp xếp đất ở và đất sản xuất cho 126 hộ/674 khẩu. Ảnh: TL

Trước những tồn tại, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Dự án tái định cư tại Khu tái định cư Pa Cheng, ngày 6/7/2023, UBND tỉnh có văn bản đề nghị UBND huyện Đăk Hà tiếp tục tuyên truyền, vận động 42 hộ còn lại thực hiện di dời lên Khu tái định cư Pa Cheng để ổn định cuộc sống; lồng ghép nguồn vốn của các chương trình, dự án để hỗ trợ người dân phát triển sản xuất. Đồng thời, chính quyền huyện Đăk Hà cần tiến hành rà soát, cân đối, ưu tiên bố trí ngân sách cấp huyện để khắc phục các tồn tại, hạn chế tại khu tái định cư; nghiên cứu lựa chọn, chuyển đổi giống cây trồng phù hợp, đảm bảo nâng cao năng suất và chất lượng; tìm kiếm kêu gọi các doanh nghiệp có năng lực để triển khai liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm; không để xảy ra tình trạng các đối tượng thụ hưởng chuyển nhượng đất ở, đất sản xuất bất hợp pháp sau khi được cấp đất tái “định canh, định cư”, qua đó góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Ông Nguyễn Minh Vương- Phó Chủ tịch UBND huyện Đăk Hà khẳng định, ngay sau khi nhận văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện kịp thời ban hành văn bản giao cho Ban quản lý đầu tư xây dựng cơ bản huyện phối hợp với UBND xã Đăk Long báo cáo các khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận động các hộ dân lên ở tại Khu tái định cư Pa Cheng; rà soát, xác định rõ trách nhiệm của những tổ chức, cá nhân có liên quan đến những bất cập, hạn chế trong quá trình thực hiện Dự án; đề xuất các giải pháp để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc hiện nay của Dự án.

Thiết nghĩ, các cấp chính quyền huyện Đăk Hà cần sớm xem xét, giải quyết kịp thời, phù hợp và dứt điểm về những vấn đề khó khăn, vướng mắc mà người dân ở tại Khu tái định cư Pa Cheng đã kiến nghị. Qua đó, giúp người dân khu tái định cư này được an cư lạc nghiệp, bảo đảm có cuộc sống tốt hơn nơi ở cũ- đúng với chủ trương của Đảng và Nhà nước đề ra.    

Tấn Lộc