​Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long

Kế thừa truyền thống tốt đẹp đó, đồng thời thực hiện chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước về tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống, đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, những năm qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương tích cực triển khai các nội dung hợp tác (tỉnh Kon Tum ký kết hợp tác với 4 tỉnh Nam Lào) đồng bộ trên cả ba mặt: đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân.

Lãnh đạo 2 tỉnh Kon Tum và Attapư ký kết biên bản hợp tác. Ảnh: Q.Đ

Đến nay, quan hệ hợp tác giữa tỉnh Kon Tum với các tỉnh Nam Lào (Attapư, Sê Kông, Salavan, Champasăc) tiếp tục được củng cố và có những bước phát triển quan trọng trên tất cả các lĩnh vực - đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục và đào tạo, y tế, xã hội...

Giám đốc Sở Ngoại vụ - Y Ly Trang cho biết: Trong lĩnh vực kinh tế, từ năm 2012 đến nay, tỉnh Kon Tum và các tỉnh Nam Lào đã tích cực triển khai những nội dung hợp tác trong khu vực Tam giác phát triển đề ra tại Hội nghị Ủy ban Điều phối chung khu vực Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam. Các tỉnh Attapư, Sê Kông đã tích cực tham gia cơ chế hợp tác giữa các địa phương do tỉnh Kon Tum đề xuất; tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm trong công tác phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân tại khu vực biên giới, phối hợp triển khai lĩnh vực kiểm dịch y tế tại các cửa khẩu.

Chính phủ Việt Nam đã viện trợ phát triển (ODA) 37 tỷ đồng cho tỉnh Attapư  để đầu tư Dự án nâng cấp đường nối Cửa khẩu quốc tế Phu Cưa với cột mốc biên giới Việt  Nam - Lào. Tỉnh Kon Tum đã nâng cấp đường từ cột mốc 790 đến đường nội bộ cửa khẩu quốc tế Bờ Y với tổng kinh phí khoảng 24 tỷ đồng.

Nhân kỷ niệm Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào 2012 và các dịp lễ tết hàng năm, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ cho các tỉnh Nam Lào với tổng kinh phí 6,2 tỷ đồng. Trong đó, tỉnh Kon Tum đã tặng 5 bộ máy vi tính cho Trường Hữu nghị Việt - Lào tỉnh Attapư (năm 2015); thăm, tặng quà, khám chữa bệnh cho nhân dân tỉnh Attapư trị giá 277 triệu đồng; hỗ trợ 500 triệu đồng cho Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Attapư để xây dựng các hạng mục phụ trợ của Đại đội biên giới đóng quân ở cửa khẩu Văn Tắt (năm 2016) và 170 triệu đồng (năm 2017).

Lãnh đạo 2 tỉnh tham quan Hội chợ kinh tế tổ chức tại tỉnh Attapư. Ảnh: Q.Đ

Tỉnh Kon Tum và tỉnh Attapư đã chủ động phối hợp tổ chức khảo sát quốc lộ 18B của Lào và trình Chính phủ hai nước để tìm kiếm nguồn viện trợ đầu tư nâng cấp, mở rộng đoạn đường từ Cửa khẩu Phu Cưa đi Attapư dài khoảng 50km.

Tỉnh Kon Tum đã phê duyệt Đề án phát triển Điểm du lịch khu vực cột mốc quốc giới chung ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia và đang làm việc với 2 tỉnh (Attapư của Lào và Rattnatakiri của Campuchia) để quy hoạch Điểm du lịch khu vực cột mốc quốc giới chung ba nước và triển khai các bước tiếp theo.

Hiện nay, có 3 doanh nghiệp của tỉnh Kon Tum đang đầu tư, triển khai dự án tại Lào với tổng vốn đăng ký 327,8 tỷ đồng; trong đó, Công ty CP Đầu tư Sài Gòn - Tây Nguyên trồng 20.000ha cao su tại bản Khẹt Xổm Bun, huyện Phu Vông, tỉnh Attapư; hợp tác kinh doanh vận tải hành khách tuyến Kon Tum - Attapư, Đăk Hà - Attapư, Ngọc Hồi - Attapư do Hợp tác xã vận tải cơ giới hàng hoá và hành khách Tây Nguyên thực hiện...

Hằng năm, một số cơ quan, đoàn thể của tỉnh như Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Tỉnh đoàn, Liên đoàn Lao động tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo thường xuyên trao đổi đoàn, phối hợp tổ chức hội đàm, làm việc để trao đổi, chia sẻ thông tin, học tập kinh nghiệm và triển khai nội dung hợp tác đã ký kết trên từng lĩnh vực phù hợp.

Tỉnh Kon Tum đã tổ chức, mời chính quyền tỉnh Attapư (Lào) và tỉnh Rattanakiri (Campuchia) trồng cây lưu niệm tại khu vực cột mốc ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Campuchia nhân ngày Môi trường thế giới 5/6 (năm 2013, 2014).

Hai tỉnh Kon Tum và Attapư cũng đã tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế như: phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân tại khu vực biên giới; thiết lập kênh thông tin để phối hợp ngăn chặn dịch bệnh; triển khai mạng lưới y tế dự phòng, thông tin tình hình dịch bệnh truyền nhiễm giữa hai tỉnh.

Tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ đào tạo cho các tỉnh Nam Lào 25 học viên thuộc nhiều chuyên ngành. Và hiện nay, có 20 sinh viên (niên khóa 2015-2020) và 30 sinh viên (niên khóa 2017-2022) của các tỉnh Nam Lào đang theo học tại các trường trung cấp, cao đẳng và Phân hiệu Đại học Đà Nẵng tại Kon Tum.

Tỉnh Kon Tum đã cử 1 giáo viên biệt phái (2 năm 2015, 2016) sang dạy tiếng Việt cho cán bộ công chức tỉnh Attapư và 1 giáo viên sang dạy tiếng Việt tại Trường Hữu nghị Việt Nam - Lào tỉnh Sê Kông (3 năm từ 2011-2013) với kinh phí khoảng 482 triệu đồng. Tỉnh đoàn Kon Tum đã hỗ trợ giảng dạy kỹ năng tin học cho cán bộ tỉnh Attapư.

Các tỉnh Nam Lào đã giúp tỉnh Kon Tum tổ chức tìm kiếm, quy tập và hồi hương 31 hài cốt liệt sĩ hy sinh tại Lào về nước. Ngoài ra, tỉnh Attapư cũng đã hỗ trợ đào tạo tiếng Lào trong thời gian 8 tháng cho 7 cán bộ công chức tỉnh Kon Tum; tỉnh Chămpasăc hỗ trợ đào tạo tiếng Lào cho 3 cán bộ cán bộ thuộc UBND huyện Ngọc Hồi và Phân hiệu Đại học Đà Nẵng tại Kon Tum...

Quang Định