Hạt giống đỏ nảy mầm xuân

Di tích lịch sử cấp quốc gia Ngục Kon Tum- nơi ra đời chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên ở Kon Tum (tháng 9/1930). Ảnh: HL

1. Kể từ năm 1915- khi nhà ngục Kon Tum được thực Pháp xây dựng bên dòng Đăk Bla, đến nay đã hơn 100 năm.

Và trong hơn 100 năm ấy, có tới 92 năm, dòng Đăk Bla chảy trong lòng thành phố Kon Tum rì rầm hát mãi khúc tráng ca được viết nên bởi những chiến sĩ cộng sản kiên trung nơi ngục tù.

Trải qua thăng trầm lịch sử, bây giờ và mai sau, dù vùng đất Kon Tum đã và sẽ có nhiều đổi thay, nhưng Ngục Kon Tum mãi là địa chỉ đỏ, với sự kiện lịch sử: Nơi ra đời chi bộ Đảng đầu tiên ở Kon Tum.

Ngục Kon Tum từng được mệnh danh là nhà ngục có nhiều cái “nhất”: Là nơi đày ải, giam giữ tù chính trị được lập sớm nhất ở khu vực Tây Nguyên; là nơi giam giữ những người tù chính trị được xem là nguy hiểm nhất; số lượng tù cũng nhiều nhất ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên.

Có thời gian, Ngục Kon Tum giam giữ hơn 500 tù chính trị. Trong đó có những chiến sĩ cộng sản tiêu biểu, như Hồ Tùng Mậu, Ngô Đức Đệ, Đặng Thái Thuyến, Nguyễn Huy Lung, Trương Quang Trọng, Lê Viết Lượng... mà đến nay tên tuổi của các bậc tiền bối cách mạng ấy vẫn gắn bó với Kon Tum qua những tên đường.

Với chính sách khổ sai, đàn áp, chỉ trong 3 năm (từ năm 1930-1933) đã có hơn 300 tù chính trị ngã xuống nơi "rừng thiêng nước độc" khi bị thực dân Pháp đưa đi mở cung đường 14 (đoạn Đăk Sút, Đăk Tao, Đăk Pao, Đăk Pét). Theo "Ngục Kon Tum" của cụ Lê Văn Hiến, trong số 295 người đi Ðăk Pék đợt một thì đã có 215 người chết.

Nhưng không chỉ có đau thương, không chỉ là xương máu, Ngục Kon Tum còn là biểu tượng cho ý chí bất khuất của người cộng sản; là hạt giống đỏ nảy mầm xuân vươn tới hạnh phúc, ấm no.

Nơi đây, ngày 25/9/1930, tức chỉ mấy tháng sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên tại vùng đất Bắc Tây Nguyên- Chi bộ Binh- được thành lập với 4 đảng viên.

Lịch sử Đảng bộ tỉnh Kon Tum tập I (1930-1975) đánh giá, sự ra đời của chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên ngay trong năm 1930 đánh dấu thời khắc “hạt giống” tư tưởng cách mạng của Đảng chính thức được “gieo trồng” trên quê hương Kon Tum, và đặt nền móng cho sự ra đời của Đảng bộ tỉnh Kon Tum sau này.

Đây là kết quả của một quá trình vận động, phát triển tất yếu của phong trào cách mạng tỉnh Kon Tum, từ tự phát đến tự giác, từ chủ nghĩa yêu nước đến giác ngộ cách mạng, đi theo con đường của Đảng Cộng sản- bà Y Vêng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum đánh giá.

Dưới sự lãnh đạo của Chi bộ binh, nhiều cuộc đấu tranh với những hình thức khác nhau đã liên tục nổ ra tại Ngục Kon Tum. Và đỉnh điểm là cuộc đấu tranh Lưu huyết ngày 12/12/1931, gắn liền với tên tuổi nhà cách mạng Trương Quang Trọng, gây chấn động không chỉ ở Kon Tum, ở Việt Nam mà trên toàn cõi Đông Dương.

Mặc dù chỉ tồn tại trong thời gian chưa đến một năm, nhưng Chi bộ Binh là "hạt giống đỏ nảy mầm xuân lịch sử" ở Bắc Tây Nguyên.

Và trải qua thăng trầm lịch sử, di tích lịch sử cách mạng Ngục Kon Tum mãi là niềm tự hào của đất và người Kon Tum, là nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho bao thế hệ.

Với ý nghĩa đặc biệt của sự kiện thành lập chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên tại Ngục Kon Tum, năm 2006, Ban Thường vụ Tỉnh ủy khóa XIII đã thống nhất lấy ngày 25/9/1930 là Ngày truyền thống của Đảng bộ tỉnh.

Treo Cờ Tổ quốc mừng Ngày truyền thống Đảng bộ tỉnh 25/9. Ảnh: HL

2. Sáng 25/9, tôi hòa vào dòng người xe tấp nập trên phố! Một lần nữa, phố phường lại lại rực đỏ màu cờ Tổ quốc, cờ Đảng.

Tôi không biết trong ngày này, có bao nhiêu lá cờ mới được treo lên trên khắp quê hương Kon Tum. Nhưng tôi biết, mỗi ngày 25/9 qua đi, lòng người Kon Tum thêm tự hào truyền thống và vững tin vào tương lai.

92 năm qua, với 16 kỳ đại hội, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng bộ, quân và dân tỉnh Kon Tum đã đoàn kết, nhất trí, chung sức chung lòng xây dựng quê hương Kon Tum ngày càng giàu đẹp.

Ở từng chặng đường cách mạng, Đảng bộ tỉnh luôn là nơi tập trung tinh hoa, trí tuệ, nhiệt huyết của toàn dân để hoạch định, để mở lối cho một chặng đường phát triển mới, cao hơn, bền vững hơn.

Trong 2 cuộc kháng chiến trường kỳ, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, quân và dân các dân tộc tỉnh Kon Tum đã đoàn kết, bền gan vững chí, một lòng một dạ theo Đảng, theo Bác Hồ, vượt qua mọi gian khổ, hi sinh, bền gan vững chí đánh Pháp, đuổi Mỹ.

Tháng 8/1991, tỉnh Kon Tum được thành lập lại. Trong bộn bề gian khó, Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo quân và dân các dân tộc trong tỉnh tiếp tục thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới của Đảng.

Những Nghị quyết Đại hội X, Đại hội XI, Đại hội XII, Đại hội XIII, XIV, XV, XVI của Đảng bộ tỉnh đã cụ thể hóa một cách sát hợp chủ trương, đường lối, Nghị quyết của Đảng vào tình hình cụ thể của địa phương và đạt đựợc những thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng.

Người dân làng Kon Pao Kơ La, xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà treo Cờ và ảnh Bác mừng Ngày truyền thống Đảng bộ tỉnh 25/9. Ảnh: HL

Phát huy truyền thống kiên cường, dũng cảm, linh hoạt, năng động, sáng tạo, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã từng bước vượt qua khó khăn, tìm tòi hướng đi mới, phát triển sản xuất - kinh doanh gắn với giải quyết việc làm, chăm lo đời sống nhân dân; thử nghiệm cách làm mới, tư duy mới trên nhiều lĩnh vực, trong đó nổi bật là nông nghiệp, gắn với sản xuất quy mô lớn và ứng dụng công nghệ cao.

Riêng năm 2021 và 9 tháng năm 2022, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức khi thực hiện “nhiệm vụ kép” vừa phòng chống dịch Covid-19, vừa phát triển kinh tế - xã hội, nhưng tỉnh ta vẫn duy trì tăng trưởng kinh tế ở mức khá cao.

Văn hóa- xã hội có nhiều tiến bộ. Quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội được giữ vững; hoạt động đối ngoại được tăng cường. Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Chúng ta đang bước vào thời kỳ phát triển mới. Sứ mệnh cao cả và lịch sử vẻ vang; sự đoàn kết, thống nhất, chung sức, đồng lòng của toàn dân chính là điểm tựa vững chắc, là động lực tạo nên niềm tin, khí thế mới để toàn Đảng bộ, toàn quân, toàn dân Kon Tum vững vàng vượt qua khó khăn, thử thách, tận dụng thời cơ đưa tỉnh nhà phát triển bền vững.

Trong hành trang của chúng ta, không chỉ là bài học sâu sắc về đột phá, đổi mới sáng tạo để vượt lên trong những nhiệm kỳ đã qua, mà còn có những trang sử hào hùng.

Và tinh thần ngày 25/9 trường tồn!

Hồng Lam