Tiết kiệm và trách nhiệm của người đứng đầu

Họp trực tuyến tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu quả công việc. Ảnh: N.P

Trong bài viết, Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần nhắc đến vai trò của cán bộ, đảng viên, nhất là vai trò của người đứng đầu trong thực hành tiết kiệm: “Các tổ chức, cá nhân, nhất là cán bộ, đảng viên đã chú trọng thực hiện tiết kiệm chi thường xuyên, nâng cao vai trò của người đứng đầu trong thực hành tiết kiệm”, “có hình thức xử lý nghiêm đối với những tập thể, cá nhân, trước hết là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị, đảng viên chưa thực hiện đầy đủ Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”… Thực hành tiết kiệm, siết chặt chi tiêu ngân sách, chống lãng phí chính là những thông điệp, mệnh lệnh của người đứng đầu Đảng ta đối với cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong giai đoạn hiện nay.

Để thực hành tiết kiệm, nhất là tiết kiệm chi tiêu công, vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị là hết sức quan trọng. Mặc dù thực hiện chương trình tổng thể về thực hành tiết kiệm, các cơ quan, đơn vị đã thực hiện tốt việc quản lý, sử dụng kinh phí chi thường xuyên, quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản, tiết kiệm 10% chi thường xuyên…, nhưng trên thực tế vẫn còn một số nơi chưa thực hiện nghiêm túc. Lấy đơn cử từ chuyện các chuyến công tác dưới hình thức học hỏi kinh nghiệm với đầy đủ “bầu đoàn thê tử”, lại kéo dài nhiều ngày mà báo chí liên tục phản ánh trong thời gian vừa qua. Rồi, tình trạng chi tiêu cho tiệc tùng ăn uống mỗi dịp đón tiếp khách, những hội nghị mang tính chất phô trương, hình thức với các chương trình văn nghệ, tiệc tùng linh đình diễn ra ở một số nơi, một số đơn vị. Đó là chưa kể đến việc tổ chức các lễ hội hoành tráng, các dự án đầu tư không phát huy được hiệu quả, những đề tài chỉ nằm trên giấy, các vụ vi phạm kỷ luật ngân sách trong mua sắm công, những trang thiết bị vật tư còn sử dụng được nhưng vẫn mua sắm mới, những cán bộ công chức dẫu “sáng xách ô đi, chiều cắp ô về” nhưng đều đặn hằng tháng vẫn nhận lương từ ngân sách nhà nước… vẫn còn gây không ít bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Từng bước hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng thất thoát lãng phí trong chi tiêu công, Đảng, Nhà nước và tỉnh đã đề ra những chủ trương, chính sách hết sức cụ thể. Đơn cử từ việc Đảng ta đang khẩn trương triển khai cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy cũng là một cách để thực hành tiết kiệm, dồn nguồn lực cho đầu tư phát triển. Không để tồn tại chuyện một số cán bộ công chức dẫu “sáng xách ô đi, chiều cắp ô về” nhưng đều đặn hằng tháng vẫn nhận lương và các chế độ đầy đủ từ ngân sách nhà nước, các cơ quan, đơn vị và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị đang tích cực triển khai sáp nhập các cơ quan, đơn vị, sáp nhập các phòng ban, tinh giản biên chế để phát huy tối đa nguồn nhân lực trong thực hiện nhiệm vụ, thực hành tiết kiệm nguồn chi phí chi trả của ngân sách.

Thực tế cho thấy, những quy định của pháp luật như Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Luật Đầu tư công; những quy định về đấu thầu, mua sắm công... là các hành lang pháp lý để thực hiện chi tiêu ngân sách tiết kiệm, hiệu quả. Tuy nhiên, vì cả lý do khách quan lẫn chủ quan, quá trình triển khai thực thi chưa tốt, chưa đúng nguyên tắc và tất nhiên sự lãng phí trong chi tiêu hành chính vẫn diễn ra ở nhiều lĩnh vực.

Nói cách khác, thực hành tiết kiệm được hay không nhiều khi không chỉ phụ thuộc vào quy định pháp luật, mà phụ thuộc rất lớn vào ý thức, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị. Không phải ai khác mà người đứng đầu cơ quan, đơn vị chính là người ký ban hành các quy định cho các khoản chi tiêu của cơ quan, đơn vị như thế nào vừa đảm bảo các quy định, phục vụ tốt cho hoạt động chung, vừa thực hành tiết kiệm; là người đưa ra quyết định nên tổ chức hình thức học tập, học hỏi kinh nghiệm như thế nào, thay vì “bầu đoàn thê tử” đi từ chỗ này sang chỗ khác trong nhiều ngày, tốn kém tiền ăn ở, xăng xe, công tác phí, chuyển sang ứng dụng công nghệ thông tin, trao đổi qua hình thức trực tuyến, qua hệ thống thư điện tử; là người sẵn sàng từ bỏ tâm lý “hơn nhau tiếng gáy” và tư duy hoành tráng khi tổ chức các hoạt động để không “thua chị kém em”…

Ban hành một chính sách không phù hợp, một quyết định thiếu chính xác sẽ dẫn đến sự lãng phí, dẫu chỉ từ những chuyện nhỏ như mua sắm một vài vật dụng trong cơ quan, đơn vị, cho đến những công trình, dự án có quy mô lớn hàng nghìn tỷ đồng. Bởi vậy, vấn đề đặt ra là trách nhiệm của người đứng đầu, là sự nêu gương của lãnh đạo, là việc công khai, minh bạch, tăng cường giám sát, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm là hết sức quan trọng.

Đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình trọng điểm để tiết kiệm thời gian và các chi phí. Ảnh: N.P

Góp gió ắt sẽ thành bão, phải tiết kiệm trên nhiều lĩnh vực, nhiều góc độ, trong đó đáng chú ý nhất là tiết kiệm trong chi tiêu công phải được ý thức đầy đủ và thực hiện nghiêm túc. Bài viết “Thực hành tiết kiệm” là thông điệp, là mệnh lệnh của người đứng đầu Đảng ta và cũng là tâm tư, đòi hỏi của hàng triệu cán bộ, đảng viên, người dân trong cả nước. Để mệnh lệnh đó thấm sâu vào nhận thức, hành động của các cấp, các ngành, đi vào đời sống xã hội như một thói quen tự nhiên, đi vào cuộc sống hằng ngày của mỗi người và trở thành nét đẹp văn hóa rất cần vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên và ý thức, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị.  

Nguyên Phúc