Đăk Hà: Người dân rộn rã vào mùa tưới cà phê

Khi mặt trời hắt những tia nắng đầu tiên xuống rẫy cũng là lúc vợ chồng anh Nguyễn Trung Tiến (tổ dân phố 1, thị trấn Đăk Hà) hoàn tất việc kéo máy, rải ống, lắp đặt hệ thống béc phun tự động, chuẩn bị tưới cho hơn 1ha cà phê của gia đình. Trong khi anh Tiến lúi húi đổ dầu máy, chị Gấm (vợ anh) kiểm tra lại lần nữa các cột béc phun.

Anh Tiến giải thích: Do rẫy xa nhà, ở tận xã Đăk Ngọc (cùng huyện Đăk Hà) nên 2 vợ chồng phải dậy sớm hơn. Lẽ ra bắt đầu tưới ngày hôm qua rồi, nhưng bận việc nên sáng nay mới tưới được. Không phải do ngày xấu, ngày đẹp gì đâu, đến thời điểm cây cần nước thôi. Với lại, nghỉ Tết như vậy là đủ. Năm nay thời tiết khá thuận, trước Tết có mưa nên bây giờ mới tưới đợt đầu, nếu hạn như năm ngoái thì cả nhà phải ăn Tết ở rẫy để tưới cà phê ấy chứ.

Thoáng chốc, tiếng máy gầm lên, nghe rõ tiếng nước chạy ào ào theo đường ống, rồi bung ra qua hệ thống béc phun tự động thành những hạt nước li ti bắn rào rào trên tán là, được gió đẩy la đà như mưa xuân. Gần như cùng lúc, ở nhiều góc khác của khu đồi cà phê rộng mênh mông, tiếng máy cũng nổ vang giòn giã, những màn nước phun từ cột béc trắng xóa cả một vạt đồi.

Anh Tiến xoa xoa tay: Không ngờ hôm nay nhiều nhà cũng tưới cà phê như thế này. Bây giờ coi như là được... nghỉ ngơi, vì tưới béc phun tự động đấy. Nếu là trước đây, khi còn áp dụng hình thức tưới tràn cho cà phê, có nghĩa là mỗi máy bơm chỉ có một vòi (ống) bơm, tôi phải kéo ống đi từng gốc cà phê để tưới, canh khi nào đủ nước thì kéo đi gốc khác, vất vả lắm, giờ thì khỏe re.

Năm nay, hệ thống tưới bằng béc phun tự động được nhiều gia đình trồng cà phê ở huyện Đăk Hà áp dụng

Rời vùng cà phê Đăk Ngọc trong tiếng máy nổ rộn vang, tôi men theo bờ kênh thủy lợi vòng về xã Hà Mòn. Đây là đường kênh chính dẫn nước từ đập Đăk Ui tưới tắm cho các xã Đăk Ngọc, Đăk La, Hà Mòn và thị trấn Đăk Hà. Dưới kênh, dòng nước mát đang ào ạt chảy phục vụ nhu cầu nước tưới của người dân.

Khu rẫy cà phê rộng bát ngát của thôn Thống Nhất cũng đã ầm vang tiếng máy bơm nước. Tôi gặp chị Hoàng Thị Lâm đang tất tả đi trên con đường trải bê tông phẳng phiu uốn lượn giữa những rẫy cà phê đang ủ kín nụ chờ ngày bung hoa kết trái. Chị Lâm cho biết đang về nhà lấy dụng cụ cho chồng sửa máy bơm. “Nhà mình có hơn 1ha cà phê kinh doanh thôi, đã tưới từ sáng, chắc đến đêm là xong. Năm nay nước nôi cũng thuận lợi, mong mọi chuyện sẽ tốt đẹp, cà phê được mùa, được giá”- chị Lâm cười vui vẻ.

Lúc này, xung quanh hồ chứa thôn Thống Nhất đang có hàng chục máy bơm nước hoạt động. Vừa điều chỉnh máy bơm, an Lê Văn Hoan vừa chia sẻ: Mặc dù hôm nay, trong gia đình tôi không khí Tết vẫn còn khá rộn ràng, nhưng từ sáng sớm tôi đã vận chuyển máy móc, ống dẫn nước để tưới đợt một. Lẽ ra tôi định qua mùng Mười mới tưới, vì cây cà phê còn xanh, độ ẩm gốc còn tương đối, nhưng nghĩ đi nghĩ lại, nhà mình ở nơi thuận lợi, tưới sớm mấy ngày để mai mốt nhường chỗ cho người khác tưới. Với lại, cà phê cũng đã đến kỳ bung hoa rồi.

Cũng giống như nhiều gia đình, năm nay anh Hoan sử dụng hệ thống béc phun tự động để tưới cà phê chứ không tưới tràn như năm ngoái. Phương pháp tưới này đem lại nhiều tiện ích thiết thực, vừa nhanh gọn lại tiết kiệm được nhiều công sức lao động. Đặc biệt, tưới bằng béc phun tự động góp phần tiết kiệm nước, giảm bớt nguy cơ thiếu hụt nước tưới trong mùa khô sắp tới…

Tưới tràn không những tốn nước, tốn dầu (hoặc điện) mà còn làm trôi đi phần nào lượng phân bón và ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng. Việc tưới nước bằng béc phun có thể tiết kiệm tới 30% lượng nước tưới, lượng điện tiêu thụ giảm khoảng 40% so với cách tưới tràn, còn giúp đất bề mặt trong bồn gốc cà phê luôn tơi xốp, thoáng khí cho rễ, giúp cây hấp thụ phân bón nhanh hơn - anh Hoan cho biết.

Một điều lợi nữa là hệ thống tưới nước tự động là dạng phun mưa từ trên cao xuống, nên nước sẽ tỏa đều trên bề mặt lá, cây vì vậy sẽ giúp cho cây trồng giữ được cả độ ẩm trên thân, khiến việc ra hoa đều hơn, khả năng đậu quả cao, đồng thời rửa trôi các mầm sâu bệnh thường xuất hiện trên lá, thân cây cà phê như rệp, sâu, rỉ sắt…

Hòa trong không khí nhộn nhịp lao động ngay sau Tết, vợ chồng anh Vũ Văn Khiến (37 tuổi, thôn Thống Nhất, xã Hà Mòn) “ra quân” tưới cà phê từ trưa mùng 5. Khi tôi đến thì anh chị vẫn tất bật với việc kéo máy, rải ống. Chị Đậu Thị Thường (vợ anh Khiến), bộc bạch: Ngoài diện tích cà phê của gia đình, vợ chồng em nhận tưới luôn diện tích của bố mẹ chồng và 200 gốc của hàng xóm. Hôm nay dù còn không khí Tết, nhưng vợ chồng bàn nhau ra rẫy tưới cà phê, vừa là lấy lộc đầu xuân, vừa để tưới cho cà phê ra hoa đúng vụ.

Vợ chồng anh Vũ Văn Khiến tất bật kéo ống chuẩn bị tưới cà phê

Năm nay, việc chăm sóc, tưới nước cho cà phê cũng khá thuận lợi, mực nước chứa ở hồ thủy lợi nhiều hơn mọi năm nên hiện tại không lo thiếu nước. Chỉ mong từ nay đến cuối mùa khô thời tiết thuận lợi, sâu bệnh không xuất hiện để mọi gia đình có một vụ mùa bội thu- chị Thường bày tỏ.

Rời vùng chuyên canh cà phê Đăk Hà trong tiếng máy bơm nổ giòn giã, trong không khí lao động nhộn nhịp ngay những ngày đầu năm mới, tôi cũng mong rằng, bà con nông dân sẽ có một mùa cà phê thuận lợi...

Bài và ảnh: Thành Hưng