Đăk Tô- Người dân lo lắng vì bệnh chổi rồng trên mì

Người dân thiệt đơn thiệt kép

Theo người dân Đăk Tô, bệnh chổi rồng trên cây mì xuất hiện từ hơn một tháng nay. Đến nay, theo thống kê, tổng diện tích mì toàn huyện Đăk Tô bị nhiệm bệnh chổi rồng đã tăng lên hơn 1.000ha nằm rải rác ở hầu hết các xã, thị trấn trong huyện. Các xã có diện tích bị nhiễm bệnh nhiều là Pô Kô 410ha, Kon Đào 190ha, Tân Cảnh 350ha và thị trấn Đăk Tô 110ha…

Ông A Quang - Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đăk Tô cho biết: Một trong những nguyên nhân chính làm cây mì của người dân bị bệnh chổi rồng là do giống mì của bà con để lại từ năm trước nhiễm bệnh rồi lây lan sang. Hơn nữa giống mì người dân đang trồng là giống M94 đã quá lâu dẫn đến thoái hóa giống, trong khi đó, quá trình trồng, việc đầu tư thâm canh của người dân hạn chế, đất không được cải tạo khiến mầm bệnh phát triển...   

Đến nay, gần như toàn bộ diện tích mì bị mắc bệnh đã được người dân nhổ bán cho các nhà máy. Hiện chỉ riêng xã Tân Cảnh còn một ít diện tích mì bị bệnh chưa được người dân thu hoạch.

Ông A Chiến - Chủ tịch UBND xã Tân Cảnh cho biết: Toàn xã hiện có hàng trăm héc ta mì bị bệnh chổi rồng, mì của gia đình tôi cũng nhiễm bệnh. Mì bị mắc bệnh giảm từ 20-30% sản lượng, đơn cử như gia đình tôi có hơn 1ha mì M94; năm trước còn thu được 65 tấn nhưng năm nay do mì bị bệnh nên chỉ còn 45 tấn.

Mì bị bệnh chổi rồng ở Tân Cảnh khiến người dân lo lắng. Ảnh: V.P

Gia đình anh Nguyễn Văn Khởi (thôn 2 xã Tân Cảnh) có hơn 5 sào mì cũng bị nhiễm bệnh nên năm nay anh chỉ thu được chưa đầy 15 tấn, trong khi đó, năm ngoái thu được hơn 20 tấn.

Theo kinh nghiệm của anh Khởi, mì thường được trồng từ tháng 4, tháng 5 nhưng đến tháng 11 hoặc tháng 12 mới phát hiện được bệnh. Khi ấy, mì đã lớn và bệnh thường xuất phát từ dưới gốc nên rất khó chữa được, vì vậy người dân đành để đến vụ thu luôn.

Điều đáng nói, có gia đình mì bị mắc bệnh, sản lượng giảm đến 50%. Đơn cử như gia đình chị Y Den (thôn 2 xã Tân Cảnh) có 8 sào mì, năm trước thu được 40 tấn thì năm nay nhổ lên mì bị thối bỏ hết chỉ thu được 20 tấn.

Theo người dân, mì bị bệnh không chỉ giảm mạnh về sản lượng, mà còn khiến cho lượng chất bột trong mì cũng ảnh hưởng khá nhiều. Theo ông A Chiến, mì không bị bệnh, nhập vào nhà máy đạt 30 độ bột thì khi mắc bệnh chỉ còn khoảng 20 độ bột. Trong khi đó, cứ giảm một độ bột sẽ bị trừ 30 đồng/độ bột. Điều này khiến người nông dân bị thiệt đơn thiệt kép.

Nhưng điều đáng nói nhất là những gốc mì được người dân chặt để chuẩn bị cho vụ sản xuất năm 2018 này cũng bị nhiễm bệnh nên họ chưa biết lấy giống ở đâu để thay thế.

Cần lắm sự hỗ trợ

Trước tình hình đó, huyện Đăk Tô đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, Trạm Khuyến nông huyện, các xã, thị trấn tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo người dân không dùng giống mì cũ đã nhiễm bệnh để trồng cho vụ năm 2018 này, đồng thời có biện pháp khắc phục, cải tạo đất để phòng tránh bệnh cho vụ sau.

Theo khuyến cáo, người dân cần làm sạch gốc mì bị bệnh, tiến hành cày, để ải, rắc vôi bột khử trùng và đặc biệt tìm nguồn giống khác thay thế, không nên sử dụng giống mì cũ nhiễm bệnh trồng tiếp, sẽ ảnh hưởng tới sản lượng.

Theo báo cáo của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, hiện toàn huyện có khoảng 3.500ha người dân đã chuẩn bị giống mì đảm bảo không nhiễm bệnh để trồng cho vụ mới năm 2018. Ngoài số lượng trên, còn khoảng hơn 700ha các xã, thị trấn đề nghị được hỗ trợ giống mới bởi nguồn giống cũ đã bị nhiễm bệnh.

Ông A Quang - Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Để tạo điều kiện cho nông dân các xã, thị trấn có diện tích mì bị nhiễm bệnh có giống mới thay thế, Phòng đã đề nghị UBND huyện chỉ đạo các xã, thị trấn sử dụng nguồn vốn chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững và kinh phí sự nghiệp khuyến nông năm 2018 triển khai hỗ trợ giống mới phù hợp với điều kiện sản xuất nông nghiệp của người dân, đồng thời dần thay thế giống cũ đã thoái hóa.

Ông A Chiến - Chủ tịch UBND xã Tân Cảnh cho biết, trước tình hình mì bị bệnh chổi rồng, xã đã khuyến cáo người dân không sử dụng giống cũ để trồng nữa, đồng thời thông báo cho bà con đăng ký giống mới để trồng vụ 2018 này. Hiện, người dân toàn xã đã đăng ký hơn 300ha, nhưng hiện nay ở địa bàn xã Tân Cảnh không có đủ nguồn giống mới cung cấp cho bà con mua để trồng.

“Hiện người dân ở địa bàn xã thiếu nguồn cung về giống, cần sự hỗ trợ của ngành chức năng, đặc biệt mong đơn vị chức năng có nguồn hỗ trợ, cung ứng giống mới vừa có năng suất cao, khả năng kháng bệnh tốt để bà con trồng thay thế dần loại giống cũ đã thoái hóa…”- ông Chiến đề nghị.

“Chúng tôi đã tham mưu UBND huyện chỉ đạo các xã, thị trấn sử dụng các nguồn kinh phí hỗ trợ giống mì mới cho bà con, nhất là các hộ nghèo, cận nghèo, hộ còn nhiều khó khăn để trồng vụ mới năm 2018 này, đảm bảo cuộc sống của người dân…”- Ông A Quang cho biết thêm.

Văn Phương