Hội thảo sâm Ngọc Linh - Sâm Việt Nam nhìn từ góc độ lịch sử, khoa học và thực tiễn

Đại biểu dự Hội thảo. Ảnh: VP

Chủ trì và điều phối hội thảo có Thạc sĩ Võ Trung Mạnh- Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông; Tiến sĩ Nguyễn Hải An, Giám đốc Trung tâm công nghệ sinh học TP Hồ Chí Minh; Giáo sư, Tiến sĩ Trần Công Luận, Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Đô (nguyên Giám đốc Trung tâm Sâm và dược liệu TP Hồ Chí Minh); Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Đức, Khoa dược - Trường Đại học Tôn Đức Thắng.

Tham dự Hội thảo có đồng chí Nguyễn Hữu Tháp- Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ngành, các doanh nghiệp trồng sâm trên địa bàn.

Hội thảo còn có sự tham gia của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Huy, Trưởng Khoa Dược, Trường Đại học Tôn Đức Thắng cùng các hộ dân tham gia trồng và liên kết trồng sâm Ngọc Linh.

Quang cảnh Hội thảo. Ảnh: VP

Phát biểu chào mừng Hội thảo, Thạc sĩ Võ Trung Mạnh- Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết, sâm Ngọc Linh là dược liệu quý của Việt Nam và thế giới, được xác định là quốc bảo của Việt Nam, được phân bố tại Kon Tum, Quảng Nam. Tu Mơ Rông hiện đã phát triển được hơn 2.800ha sâm Ngọc Linh, lớn nhất nước. Trong 5 năm qua, cây sâm Ngọc Linh đã góp phần xóa gần 2.000 hộ nghèo; giúp hàng trăm hộ làm giàu, cá biệt có hộ thu nhập hàng chục tỷ đồng mỗi năm.

Bên cạnh sâm Ngọc Linh, cũng có nhiều loại củ, sâm có vẻ ngoài tương tự như sâm Ngọc Linh. Điều này khiến người tiêu dùng khó nhận biết, phân loại, tạo cơ hội cho những kẻ xấu lừa đảo. Thực tế là đã xảy ra các trường hợp rao bán sâm Ngọc Linh giả bằng những loại củ có vẻ ngoài giống sâm Ngọc Linh. Người chịu thiệt đầu tiên là khách hàng khi bỏ số tiền lớn nhưng không mua đúng sản phẩm chất lượng, còn người trồng tâm huyết thì bị mang vạ.

Theo đề xuất, mong muốn của người dân, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu về tổ chức một cuộc tọa đàm về sâm Ngọc Linh ngay tại vùng cuội nguồn của sâm Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông đã quyết định tổ chức hội thảo nói trên, nhằm giúp nhận diện rõ, đầy đủ hơn giá trị của sâm Ngọc Linh. Từ đó, giúp người dân, doanh nghiệp, cộng đồng trên cả nước có thêm thông tin chính thống để phân biệt sâm Ngọc Linh với các loại sâm, củ khác, qua đó, đưa ra sự lựa chọn phù hợp trong việc lựa chọn các loại sâm để chăm sóc sức khỏe; xây dựng ngành sâm bền vững, hướng đến sớm biến quốc bảo sâm Ngọc Linh thành quốc kế dân sinh.

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Tháp phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo. Ảnh: VP

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Tháp cho biết: Với mục tiêu bảo vệ thương hiệu sâm Ngọc Linh và phát triển trở thành hàng hóa phục vụ quốc kế dân sinh, đưa sâm Ngọc Linh vươn ra thế giới, trong thời gian qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Kon Tum đã rất quan tâm chỉ đạo để phát triển sâm Ngọc Linh và dược liệu trên địa bàn tỉnh, đã có nhiều nghị quyết, chương trình, kế hoạch để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp tham gia trồng, phát triển và chế biến sâm Ngọc Linh. Để phát triển vùng trồng, tỉnh Kon Tum phê duyệt Quy hoạch phát triển sâm Ngọc Linh tỉnh Kon Tum giai đoạn 2012 - 2020, tầm nhìn đến năm 2025 với tổng diện tích quy hoạch phát triển sâm Ngọc Linh là 31.742 ha. Đến nay, đã có khoảng 2.922ha sâm Ngọc Linh, trong đó huyện Tu Mơ Rông với 2.883ha với khoảng 1.650 hộ gia đình, 30 nhóm hộ, tổ liên kết sản xuất và 4 doanh nghiệp trồng sâm Ngọc Linh.

“Tại Hội thảo, tôi mong muốn rằng, các nhà khoa học, các chuyên gia, lãnh đạo các sở ngành, đặc biệt là các doanh nghiệp, các hộ gia đình trồng sâm quan tâm, thảo luận về những giá trị của sâm Ngọc Linh, tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng sâm Ngọc Linh, phương pháp phân biệt sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác; giải pháp để liên kết, phát triển cây sâm Ngọc Linh, để sâm Ngọc Linh là cây dược liệu quý, giúp bà con nhân dân có thể làm giàu từ cây sâm Ngọc Linh, đồng thời phát triển sâm Ngọc Linh gắn với phát triển du lịch và quan trọng hơn nữa là làm sao để bảo vệ và phát triển thương hiệu sâm Ngọc Linh, đưa sâm Ngọc Linh vươn tầm ra thế giới. Các nhà khoa học cần có nhiều nghiên cứu khoa học hơn nữa về các loại sâm để giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn giá trị của cây sâm Ngọc Linh và những vùng trồng, phát triển sâm Ngọc Linh”- đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Tháp nhấn mạnh.

Giáo sư Trần Công Luận phát biểu. Ảnh: VP

Tại Hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Công Luận trình bày tham luận về sâm Việt Nam (sâm Ngọc Linh): “Lịch sử, khoa học và thực tiễn”; Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Đức tham luận về xây dựng và phát triển thương hiệu sản phẩm quốc gia sâm Việt Nam - sâm Ngọc Linh nhìn từ góc độ lịch sử, khoa học và thực tế; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Trường Huy tham luận Kiểm nghiệm phân biệt sâm Ngọc Linh và sâm Lai Châu bằng phương pháp sắc ký - so sánh với phương pháp phân tích DNA.

Các tham luận trình bày tại Hội thảo tập trung phản ánh về quá trình phát hiện sâm Ngọc Linh; giá trị to lớn của sâm Ngọc Linh; xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia sâm Ngọc Linh; các giải pháp nâng tầm sâm Ngọc Linh; cách phân biệt sâm Ngọc Linh và các loại sâm khác.

Ký kết với Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum. Ảnh: VP

Trong khuôn khổ Hội thảo, Nhóm nghiên cứu Sâm Việt Nam của Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã ký kết hợp tác với Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum để nghiên cứu về sự phát triển hoạt chất trên cây sâm Ngọc Linh qua các chu kỳ phát triển hàng năm; Ký kết hợp tác và hỗ trợ thành lập Viện nghiên cứu Sâm Ngọc Linh – Sâm Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh giữa Công ty Cổ phần Vingin với nhóm nghiên cứu do Giáo sư Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Đức (Trường Đại học Tôn Đức Thắng) và Giáo sư, Tiến sĩ Trần Công Luận (Hiệu trưởng Trường Đại học Tây Đô) làm đại diện. Nhóm nghiên cứu cũng ký kết với UBND huyện Tu Mơ Rông về nghiên cứu và chuyển giao phương pháp kiểm nghiệm phân biệt nhanh sâm Ngọc Linh với các loại sâm khác.

Ông Võ Trung Mạnh phát biểu bế mạc Hội thảo. Ảnh: VP

Phát biểu bế mạc Hội thảo, ông Võ Trung Mạnh cho biết, tại Hội thảo, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, người dân trồng sâm đã chia sẻ nhiều thông tin có giá trị về chăm sóc, quản lý, nâng tầm sâm Ngọc Linh. Đặc biệt, Hội thảo đã được các nhà nguyên cứu tin tưởng chọn công bố kết quả nghiên cứu giá trị sâm Ngọc Linh và sâm Lai Châu, qua đó, khẳng định giá trị to lớn của sâm Ngọc Linh, giúp người dân yên tâm trồng; còn người tiêu dùng có thông tin chính thống để lựa chọn các loại sâm phù hợp với giá trị, chất lượng để chăm sóc sức khỏe.

Những công trình nghiên cứu quý giá của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, cơ quan quản lý nhà nước công bố tại Hội thảo, sẽ được huyện ghi nhận đầy đủ để báo cáo UBND tỉnh Kon Tum và công bố rộng rãi trên truyền thông, mạng xã hội để mọi người đều biết. Qua đó, có hướng phát triển sâm Ngọc Linh phù hợp, hiệu quả, giúp cây sâm Ngọc Linh trở thành ngành hàng quan trọng của Việt Nam.

Văn Phương