“Khát” nhân công hái cà phê

Tìm hiểu thực trạng trên tại huyện Đăk Hà - vùng chuyên canh cà phê lớn nhất tỉnh, chúng tôi chứng kiến nhiều vườn chín đỏ rực mà không thấy bóng dáng người hái cà phê.

Nhà có gần 1ha cà phê chín đỏ khắp cả rẫy, nhưng mất cả tháng ông Nguyễn Văn Biển (61 tuổi) ở thôn 3, xã Đăk Mar, (huyện Đăk Hà) mới tìm được 13 lao động về hái cà phê cho gia đình. Ông Biển cho biết, mùa thu hái cà phê năm 2015 đã thiếu lao động nên năm nay gia đình ông đã sớm lo liệu, vậy mà nhân công còn khó tìm hơn cả năm ngoái.

Không chỉ khan hiếm nhân công, giá thuê hái cà phê năm nay cũng tăng lên 85.000 đồng/tạ, cao hơn năm 2015 khoảng 10.000 đồng/tạ mà còn phải nuôi cơm trưa. Một lao động hái cà phê cho ông Biển cho hay, nếu rẫy cà phê có độ dốc lớn, khó đi lại thì giá phải trả là 90.000 đồng/tạ và đó là giá chốt của mùa này.

Đang mùa thu hoạch cà phê nhưng nhân công lại rất khan hiếm. Ảnh: V.P

Theo một người làm cà phê ở thị trấn Đăk Hà, những năm trước, vào mùa này người lao động miền Trung lên Tây Nguyên hái cà phê thuê khá nhiều. Nhưng năm nay do bão lũ lớn ở miền Trung, thiệt hại nhà cửa nên lao động miền Trung ít đi làm, ở nhà lo khắc phục hậu quả của thiên tai. Hơn nữa, nhiều tỉnh ở miền Trung hiện có nhiều khu công nghiệp, lao động tại chỗ xin đi làm công nhân vừa ổn định thu nhập vừa gần nhà nên không lên Tây Nguyên làm thuê nữa.

"Đầu mùa gọi cho người quen ở tỉnh Quảng Bình, Phú Yên hay hái cà phê cho gia đình, nhưng họ từ chối. Nhà tôi phải qua huyện Sa Thầy đưa lao động về ở tại nhà, phục vụ ăn uống chu đáo. Nói thật, họ biết mình cần nên đòi hỏi nhiều điều lắm"- người này thổ lộ.

Một người tên Thư ở thôn 4, xã Đăk Mar kể, có hôm họ hẹn lao động lên rẫy hái cà phê, nhưng đợi cả buổi mà không thấy đâu. Hoặc có gia đình lo lao động bỏ đi nên ứng tiền trả trước cho người lao động, nhưng thấy nơi nào trả tiền cao hơn là họ bỏ đi liền.

Trường hợp của ông Biển may mắn là còn thuê được nhân công, tại xã Hà Mòn, có nhiều hộ gia đình cả tháng tìm nhân công hái cà cũng chưa được.

Ông Nguyễn Tín Hà- Trưởng Công an xã Hà Mòn cho biết: Tại địa bàn xã, có nhiều hộ kiếm không ra nhân công nên đành tự thu hoạch. Đơn cử như gia đình ông Nguyễn Chí Túy, có hơn 2ha cà phê đã chín mà thuê mãi cũng không có nhân công nên hai vợ chồng anh phải tự hái dần. Bởi nếu để lâu thì vừa ảnh hưởng đến chất lượng vừa ảnh hưởng đến cây cà cho vụ sau...

Cà phê chín đỏ chưa kịp hái vì không tìm ra nhân công. Ảnh: V.P

Ông Nguyễn Huy Quốc- Bí thư Đảng ủy xã Hà Mòn cho biết: Từ năm 2014 về trước, vào dịp này lao động ở miền Bắc, miền Trung đổ về rất đông, thế nhưng 2 năm nay thì chỉ có lác đác, do đó dẫn đến tình trạng khan hiếm nhân công hái cà.

“Chính việc thiếu nhân công, nên người làm công năm nay hay vòi vĩnh, nâng giá. Thậm chí, có nhiều người còn kén chọn vườn cà dày, mật độ quả nhiều mới nhận...”- Ông Quốc cho biết thêm.

Trước tình trạng khan hiếm nhân công hái cà phê, xã Hà Mòn nói chung và các xã khác trên địa bàn huyện Đăk Hà nói riêng đang vận động tìm cách vần công, đổi công cho nhau để thu hoạch cà. Đây cũng là một trong những giải pháp mà chính quyền địa phương ở vùng chuyên canh cà phê Đăk Hà đang khuyến khích người dân để giải bài toán “khát” nhân công hái cà phê.

Văn Phương