Nở rộ bánh mứt tự làm

Qua giới thiệu của người quen, chúng tôi đã liên lạc với chị H ở tổ 1, thị trấn Đăk Hà, huyện Đăk Hà có thâm niên 5 năm tự làm các loại mứt dừa, gừng, thơm... tại nhà. Chị H cho hay, sản phẩm mứt dừa và mứt gừng do chị và người thân làm ra đều tiêu thụ hết, khoảng 20-25 kg/ngày. “Tôi chỉ làm mứt vào dịp tết và nguyên liệu chế biến ra sản phẩm chủ yếu từ trái cây, hoa quả thiên nhiên. Do làm lâu năm nhiều người biết, nên giá cao hơn ở chợ 5 - 10 ngàn đồng/kg, khách hàng vẫn mua bình thường. Cũng có khách đặt hàng theo đơn, gia đình tranh thủ làm trước, nên hàng làm ra đến đâu đều tiêu thụ hết, không có tồn lại. Năm nay, tôi cũng huy động cả bố mẹ, chồng và em gái cùng tham gia chế biến, đóng gói và giao hàng. Khách mua hàng mứt có thể qua giới thiệu trên Facebook, hoặc do bạn bè và người quen giới thiệu trực tiếp” - chị H nói.

Theo chị,  sở dĩ các loại mứt của chị bán cho khách khá đông là do các khâu sơ chế trái dừa, gừng và thơm để làm mứt, chị đã quay clip phát trực tiếp (qua mạng) cho khách hàng thấy việc lựa nguyên liệu, vệ sinh và chế biến sản phẩm hoàn toàn sạch sẽ. Đặc biệt, đối với mứt dừa có đủ màu sắc (xanh, đỏ, tím, vàng, cam...), chị đã chiết xuất màu tự nhiên từ hoa quả, trái cây tươi như thanh long ruột đỏ, lá dứa, chanh dây, cà rốt...

Bánh mứt được rao tự làm tại nhà trưng bày không nhãn mác, ngày sản xuất, hạn sử dụng (ảnh chụp 1 điểm kinh doanh trên vỉa hè thành phố Kon Tum). Ảnh: M.T

Bên cạnh các loại mứt tự làm của chị H, trên các trang mạng xã hội, chúng tôi cũng được bạn bè, người quen chia sẻ  nickname kinh doanh bánh mứt C.S - TP.KonTum. Chủ hàng kinh doanh giới thiệu, ngoài bán trên mạng còn  đặt bán tại nhà và có bán buôn nhỏ lẻ ở thành phố Kon Tum các loại mứt tết như: me, nho, mãng cầu, thơm, mít, chuối, còn có các loại bánh quy, bánh ống, bánh kem...

Trong vai người mua hàng, phóng viên đã đến 1 trong các địa chỉ bán hàng mứt này. Tuy nhiên, trước vỉa hè con đường này chỉ có 1 quầy hàng di động bán đủ các loại bánh mứt được bày sẵn trên một chiếc kệ lớn. Ghé vào ngắm bánh mứt bày bán, một người bước đến tự giới thiệu: Mua đi em, hàng tết toàn tự gia đình làm đấy, hàng đóng sẵn có giá 30-40 ngàn đồng/bì 0,5kg/sản phẩm bánh, mứt các loại - cho khách dễ chọn lựa.

Thế nhưng, khi khách đề nghị giảm giá đồng hạng 10 ngàn đồng/1kg sản phẩm, với nhã ý mua số lượng nhiều, chủ hàng nói: “Em chờ chị gọi về nhà còn đủ hàng không nhé!”.  Nói xong, chị rút điện thoại trong túi đi thật xa để gọi cho ai đó...Tranh thủ quan sát, chúng tôi nhận thấy có khoảng 10 mặt hàng mứt (me, táo, nho, mãng cầu, mít...) được bày trên kệ đều được đóng gói sẵn bằng bọc nylon có trọng lượng 0,5-1 kg, nhưng hoàn toàn không có nhãn mác ghi cơ sở sản xuất và ngày tháng xuất xưởng, thời hạn sử dụng. May mắn hơn, sản phẩm bánh quy các loại hình dạng dài, ngắn, tròn, hạt nút gắn một miếng giấy nhỏ ghi Ái Liên, Như Liên, còn lại trống trơn không ghi bất kỳ nội dung nào khác để khuyến cáo người tiêu dùng.

Chừng 3 phút sau, chị quay lại đon đả: Nhà chị đồng ý bán giá như em nói mỗi sản phẩm trưng bày ở đây đều giảm 10 ngàn đồng/bịch 1kg. Phóng viên đề nghị mua hàng nhưng có hóa đơn giá trị gia tăng để thanh toán cho cơ quan và đến cơ sở sản xuất lấy hàng, chị tỏ ra khó chịu: Chỗ chị bán làm gì có cái đó (hóa đơn - PV). Gia đình chị gần 20 năm nay làm bánh mứt, buôn bán thế này không phải đăng ký kinh doanh mới có hàng bán ra rẻ hơn mấy chỗ khác. Em đi khảo giá đi, được quay lại đây mua bánh mứt của chị.

Dạo thêm nhiều sạp bán bánh mứt vỉa hè khác, chúng tôi cũng nhận thấy kiểu lập lờ của chủ cửa hàng về xuất xứ hàng hóa như vừa nêu.

Bởi vậy, bên cạnh những địa chỉ bán hàng không ngần ngại hướng dẫn cho khách hàng chọn, hoặc chia sẻ kinh nghiệm làm bánh mứt, thì cũng có không ít các cơ sở bánh mứt tự làm khác lại lập lờ về cơ sở sản xuất, thời hạn sử dụng…. Do vậy, người tiêu dùng trước khi mua cần kiểm định thông tin, có cơ hội đến tận cơ sở, không để chủ hàng lừa nhằm tránh rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” khi dịp tết đang đến gần.

Mai Trâm