Tu Mơ Rông: Xây dựng thương hiệu sản phẩm

Từng bước phát triển sản phẩm đặc trưng

Với sự nỗ lực của các cấp chính quyền và người dân, diện tích cây dược liệu trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông không ngừng được phát triển qua từng năm. Đến năm 2020, toàn huyện phát triển được 726ha (đạt 96,8% chỉ tiêu Nghị quyết) diện tích cây dược liệu, tăng 706,76ha so với năm 2015. Trong đó, sâm Ngọc Linh phát triển trong dân đến năm 2020 trên 25,2ha (tăng 23,3ha so với năm 2015); sâm dây 125,7ha (tăng 109,9ha so với năm 2015); đương quy 38,9ha; ngũ vị tử 31,8ha (tăng 31,8ha so với năm 2015); sơn tra 37,3ha (tăng 37,3ha so với năm 2015).

Xác định những sản phẩm mang tính đặc trưng một khi phát triển thành thương hiệu riêng sẽ đem lại giá trị kinh tế cao, nên huyện Tu Mơ Rông đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển dược liệu gắn với chế biến; xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất, sơ chế, chế biến, phân phối dược liệu có sự tham gia của người dân. Phương thức tổ chức có sự chuyển biến từ sản xuất nông hộ nhỏ lẻ dần thay thế bằng hình thức nhóm hộ, tổ hợp tác, có liên doanh, liên kết từ khâu sản xuất, chế biến và bao tiêu sản phẩm; chú trọng xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc trưng, nâng giá trị từng sản phẩm, góp phần giúp người dân thu nhập cao hơn.

Nhằm cụ thể hóa chủ trương trên, huyện Tu Mơ Rông đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hỗ trợ nhân dân tập trung phát triển vào những loại dược liệu như sâm Ngọc Linh, sâm dây, ngũ vị tử, đương quy… Trong đó, thúc đẩy mạnh mẽ thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm. Theo đó, mỗi xã lựa chọn những sản phẩm đặc trưng, là thế mạnh của địa phương tổ chức liên doanh, liên kết cho ra những sản phẩm đặc hữu riêng; nhiều đơn vị, cá nhân trên địa bàn đã tích cực tham gia sản xuất, chế biến ra các sản phẩm đặc hữu của địa phương.

Sản phẩm đặc trưng của xã Đăk Na. Ảnh: VP

Năm 2019, huyện Tu Mơ Rông tổ chức xếp hạng, đánh giá có 8 sản phẩm của các đơn vị, địa phương tham gia và lựa chọn 7 sản phẩm đủ điều kiện đăng ký tham gia đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Kết quả, có 2 sản phẩm collagen sâm Ngọc Linh và sản phẩm Trà sâm Ngọc Linh hòa tan do Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông - Kon Tum sản xuất được hội đồng cấp tỉnh công nhận đạt 4 sao. Có 5 sản phẩm gồm: trà túi lọc ngũ vị tử, trà túi lọc sâm dây, sâm dây tươi hút chân không, sâm dây khô hút chân không (do hộ kinh doanh cá thể Đặng Tuấn Vũ sản xuất), cà phê rang xay (do Hợp tác xã Dược liệu hữu cơ Tu Mơ Rông sản xuất) được hội đồng cấp tỉnh công nhận đạt 3 sao. Đây đều là những sản phẩm mang thương hiệu của Tu Mơ Rông.

Đến nay, ngoài cây sâm Ngọc Linh được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý bản chính với sản phẩm sâm củ Ngọc Linh ở khu vực xã Măng Ri và Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông đã chủ động xây dựng và đăng ký sở hữu nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý với 4 loại sản phẩm đặc trưng khác là sâm dây, ngũ vị tử, sơn tra và đương quy Tu Mơ Rông. Cả 4 mẫu nhãn hiệu này đã được huyện Tu Mơ Rông hoàn thành mẫu mã, nhãn hiệu sản phẩm của Tu Mơ Rông và được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận cấp chứng nhận sản phẩm của Tu Mơ Rông.

Huy động doanh nghiệp vào cuộc 

Để cho thương hiệu sản phẩm của Tu Mơ Rông phát triển, ngoài việc vận động người dân tiếp tục đẩy mạnh phát triển mạnh diện tích, xây dựng sản phẩm đặc trưng của từng xã, huyện Tu Mơ Rông đang khuyến khích các nhóm hộ thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã để hình thành chuỗi liên kết sản phẩm. Đồng thời, khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đến đầu tư, xây dựng nhà máy chế biến cà phê, các loại dược liệu trên địa bàn để từ đó xây dựng hiệu sản phẩm nông nghiệp của Tu Mơ Rông, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội của địa phương.

Sản phẩm của Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông - Kon Tum được người dân quan tâm. Ảnh: VP

Đến nay, trên địa bàn huyện có 1 doanh nghiệp là Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông - Kon Tum thực hiện dự án đầu tư, quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, kết hợp với bảo vệ phát triển cây dược liệu (sâm Ngọc Linh) dưới tán rừng tại xã Măng Ri và xã Ngọc Linh với diện tích gần 4.780ha và đang phát triển chế biến, chiết xuất các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh ở vùng đất Tu Mơ Rông.

Trên địa bàn huyện hiện có một số doanh nghiệp đang thực hiện thu mua, chế biến các sản phẩm dược liệu như: Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông - Kon Tum thu mua, chế biến các sản phẩm từ củ, lá sâm Ngọc Linh cho ra các sản phẩm rượu, nước sâm, trà sâm... Công ty cổ phần KoRa Comp thu mua, chế biến các sản phẩm cây sâm dây để chiết xuất nước uống đóng chai. Công ty TNHH Thái Hòa liên kết, thu mua các sản phẩm cây sâm dây, đương quy, ngũ vị tử;  Hợp tác xã Rượu sâm Ngọc Linh liên kết và thu mua sản phẩm cây sâm dây, ngũ vị tử, đương quy... để tinh chế ra các sản phẩm.

Bên cạnh đó, trên địa bàn huyện hiện có 2 hợp tác xã là Hợp tác xã dược liệu Ngọc Lây và Hợp tác xã dược liệu hữu cơ Tu Mơ Rông thực hiện chuỗi liên kết gắn với tiêu thụ sản phẩm cây sâm dây, cà phê xứ lạnh với các hộ dân trên địa bàn xã Ngọc Lây, tiến tới hình thành các sản phẩm mang thương hiệu ở Ngọc Lây. Trong đó, sản phẩm cà phê rang xay của HTX Dược liệu hữu cơ Tu Mơ Rông đã được chứng nhận đạt 3 sao cấp tỉnh.

Ông A Hơn - Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết: Để các sản phẩm của huyện Tu Mơ Rông vươn ra thị trường bên ngoài, huyện sẽ tạo mọi điều kiện, khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất kinh doanh tại địa bàn, nhất là xây dựng nhà máy chế biến, sơ chế các loại sản phẩm từ cây dược liệu và cà phê xứ lạnh... 

HTX Dược liệu hữu cơ Tu Mơ Rông chuẩn bị cây giống phát triển vùng nguyên liệu cà phê xứ lạnh xen với dược liệu. Ảnh: VP

Là đơn vị duy nhất trên địa bàn huyện có 2 sản phẩm là collagen Sâm Ngọc Linh và trà sâm Ngọc Linh hòa tan được Hội đồng cấp tỉnh đánh giá, công nhận đạt 4 sao, bà Nguyễn Thị Duyên - Giám đốc Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông - Kon Tum cho biết: Hiện nay, chúng tôi tiếp tục hoàn thiện 2 sản phẩm 4 sao để tham gia dự thi sản phẩm quốc gia (đạt 5 sao). Đồng thời, năm 2020, Công ty chúng tôi tiếp tục hoàn thiện 3 sản phẩm là viên nang mềm, dưỡng chất sâm ngâm mật ong và tinh dầu thượng đẳng nhân sâm để tham gia dự thi OCOP cấp huyện 2020. Cả 5 sản phẩm của Công ty đều lấy thương hiệu ở Tu Mơ Rông bởi nguồn gốc của sản phẩm đều ở huyện Tu Mơ Rông.

Với Hợp tác xã dược liệu hữu cơ Tu Mơ Rông, năm 2019, sản phẩm cà phê rang xay của HTX đã được chứng nhận 3 sao. Hiện HTX đang tiếp tục nghiên cứu  làm sản phẩm từ dược liệu mang thương hiệu Tu Mơ Rông.

Ông Nguyễn Tiến Thuật - Giám đốc HTX Dược liệu hữu cơ Tu Mơ Rông cho biết: Hiện, chúng tôi đang liên kết với người dân phát triển vùng trồng dược liệu hơn 20ha và sẽ bao tiêu sản phẩm cho người dân. Từ nguồn dược liệu đó, sau này chúng tôi sẽ tinh chế thành các sản phẩm như trà túi lọc, sâm linh chi, trà thảo mộc, các loại thuốc nam dạng cao… lấy nguồn gốc xuất xứ từ vùng núi Tu Mơ Rông.

Hy vọng, với sự chủ động tìm những hướng đi đúng đắn và quyết tâm vào cuộc của các cấp chính quyền ở địa phương, các doanh nghiệp và người dân nơi đây, thương hiệu sản phẩm đặc trưng như sâm Ngọc Linh, sâm dây, đương quy, ngũ vị tử, sơn tra… của Tu Mơ Rông sẽ ngày càng bay xa, góp phần thúc đẩy kinh tế- xã hội huyện Tu Mơ Rông phát triển bền vững, góp phần nâng cao đời sống người dân về mọi mặt.

Văn Phương