Áp lực chuyển cấp
Trước các kỳ cuối cấp, tôi vẫn thường đọc được những thông tin về trường hợp các cháu học sinh bị áp lực tâm lý đến mức “tự giải thoát” bằng biện pháp tiêu cực. Thế nhưng, vì điểm số, vì kỳ vọng, nhiều bậc phụ huynh vẫn chưa thực sự lắng nghe, đồng hành, chia sẻ với con mình. Đồng hành, chia sẻ với con mình là cách để giảm áp lực, giúp các con tự tin khi chuyển cấp.
|
“Đi học mà áp lực từ mọi phía thì còn gì vui?”, thầy hiệu trưởng một trường cấp II đã viết như thế sau giờ ngoại khóa giáo dục kỹ năng sống khối lớp 6,7,8,9. Trong buổi ngoại khóa ấy, qua những dòng chữ nhắn nhủ đến bố mẹ mình, nhiều cháu học sinh đã bày tỏ những áp lực trong học tập, thi cử, điểm số và mong bố mẹ hiểu cho sự cố gắng của chính mình.
Đọc câu chuyện của thầy chia sẻ trên facebook, tôi lại thấy giật mình. Chính cháu của tôi, cũng đang rơi vào hoàn cảnh như thế. Cháu chuẩn bị thi chuyển cấp, và cháu vô cùng căng thẳng về chuyện thi cử. Áp lực do bản thân tự tạo ra, vì với cháu, đây là kỳ thi quan trọng. Nhưng, càng áp lực hơn khi cháu là con một và bố mẹ đặt tất cả niềm tin, sự kỳ vọng vào cháu. Cả ngày hết ôn lại luyện, cháu dường như không có thời gian để thư giãn. “Con mà thi rớt chắc cuốn đồ ra đường ở” – cháu vẫn nói thế khi tôi hỏi về kỳ thi.
Tôi hiểu tâm lý lo lắng, mong muốn điều tốt nhất cho con của anh chị tôi – bố mẹ của cháu. Nhưng thấy cháu gầy sọp người đi vì suy nghĩ, lo lắng, nhiều lần, tôi cũng phải lên tiếng, rằng hãy cứ động viên, để cháu thoải mái. Và chính bản thân tôi, cũng phải gửi những câu chuyện bi đát về áp lực học hành để bố mẹ cháu suy nghĩ, đừng tạo thêm áp lực cho con mình.
Có lẽ, không chỉ cháu tôi, đâu đó, cũng có rất nhiều cháu học sinh đang bị áp lực bởi học hành, thi cử. Mỗi chiều tan tầm, không khó để nhìn thấy cảnh các cháu học sinh uể oải, vừa ăn bánh mì, vừa vội vàng đến vài lớp học thêm, luyện thi sau giờ học. Học, học và học, các cháu dường như không có thời gian để thư giãn, vui chơi. Không biết rằng, các cháu học để tiếp thu kiến thức cho bản thân hay còn vì bảng điểm mang về, vì sự kỳ vọng của bố mẹ!
Có nhiều cháu kể với tôi rằng, bố mẹ hay so sánh điểm số của con với những bạn khác; có nhiều trường hợp, bố mẹ còn dùng roi để phạt con chỉ vì không đạt điểm trung bình; hoặc dùng những lời lẽ, cử chỉ thô lỗ để mắng con chỉ vì con không đạt học sinh giỏi... Tất cả những điều đó đã trở thành áp lực, đè nặng lên tâm lý non nớt của các cháu. Nhiều cháu, không thể chịu đựng nổi đã dẫn đến những hành động thiếu kiểm soát, tiêu cực.
Năm cuối cấp, dù bậc tiểu học, trung học cơ sở, hay trung học phổ thông, các cháu cơ bản đều hiểu được bản thân mình phải nỗ lực, cố gắng để có thể vào được ngôi trường mình mong đợi. Thiết nghĩ, thay vì tạo áp lực hay so sánh con với các bạn khác, phụ huynh nên thường xuyên quan tâm, động viên và chia sẻ khó khăn với con. Việc đồng hành, lắng nghe và tin tưởng ở con mình sẽ giúp con có tâm lý vững vàng hơn, tự tin hơn để vượt qua những kỳ thi cam go.
Cha mẹ cũng nên yên tâm rằng, với những học sinh cuối cấp, hầu như trường nào cũng có kế hoạch ôn luyện, hệ thống từng bước ngay từ đầu năm. Đặc biệt, thời gian chuẩn bị thi, các cháu đều được ôn luyện kỹ càng.
Mỗi kỳ thi chỉ là một thử thách, các cháu cần tâm lý thoải mái để sẵn sàng tự mình vượt qua. Hãy cứ động viên các cháu học hành tử tế, chăm chỉ và nỗ lực hết mình. Bố mẹ, cũng đừng quá lo lắng về kết quả đạt được, hãy chấp nhận những điểm mạnh, điểm yếu của con mình để các cháu phát triển một cách tốt nhất.
Cùng với chuẩn bị kiến thức, khoảng thời gian thi, thầy cô cũng nên động viên, chuẩn bị tâm lý để các em vững tin, thoải mái nhất. Tôi ấn tượng với những buổi ngoại khóa của nhà trường tôi đề cập. Bởi, đó là cách để nhà trường, giáo viên và phụ huynh lắng nghe, hiểu được những tâm tư, tình cảm của học sinh. Từ đó, có hướng tạo môi trường giáo dục một cách tốt nhất.
Điểm số, học lực, kỳ thi, những thành tích bề nổi không phải là tất cả. Việc giáo dục tâm hồn, nhân cách, tạo cho trẻ môi trường học tập, vui chơi lành mạnh, phát triển cả về thể chất, tinh thần và trí tuệ mới là điều quan trọng. Mong rằng, nhà trường không đặt nặng thành tích, giáo viên, phụ huynh không đặt nặng vấn đề điểm số, để mỗi ngày đến trường thực sự là một niềm vui cho các em.
Hoài Tiến