Áp lực điểm số

Áp lực điểm số ngày càng khiến cho nhiều em học sinh thêm tâm lý nặng nề. Ảnh: HN

Thực tình làm bố làm mẹ ai cũng mong những điều tốt đẹp sẽ đến với con mình. Với lứa tuổi học trò thì điều tốt đẹp trước mắt mà bố mẹ ai cũng mong đến với các con chính là học giỏi, để sau này có cơ hội vào học các trường top đầu, có công việc tốt, tương lai tươi sáng hơn. Chính vì vậy nên hầu như gia đình nào cũng quan tâm, chăm chút, đầu tư cho con, cho con tham gia từ học chính khóa đến học thêm đủ các lớp để mong con có nền tảng tốt, học hành được tốt hơn.

Mong muốn của các bậc bố mẹ dành cho các con lớn đến mức trở thành kỳ vọng, tìm mọi cách để con có thể cạnh tranh vào các trường chuyên, lớp chọn, trường điểm, vào các ngành hot, trường hot... Không ít bậc phụ huynh đã gây sức ép cho con theo quan điểm “trăm hay không bằng tay quen”, học thêm nhiều, làm tới làm lui các dạng đề toán, đề văn... khiến các con quay cuồng trong lịch học dày đặc. Nhiều người không quản nắng mưa chở con đi học hết lớp này đến lớp khác, nhắn nhủ con học hành, lo cho con từng chút một, thậm chí có người còn không cho con làm bất cứ công việc nhà nào chỉ để chuyên tâm vào việc học.

Tuy nhiên, năng lực của mỗi đứa trẻ là khác nhau và tính cách cũng khác nhau. Trái với kỳ vọng của bố mẹ, kết quả học tập không ít học sinh lại không được như mong muốn. Điều này thể hiện ở điểm số kiểm tra các bài thi thấp, tổng kết năm học không được xếp các thứ hạng cao, không được học sinh giỏi, học sinh tiên tiến. Thậm chí có những học sinh không chỉ điểm số thấp mà còn sa vào tình trạng nghiện game, có xu hướng đua đòi, vi phạm nội quy trường lớp.

Khi con đạt điểm thấp hoặc không thấp nhưng không đúng như mong muốn của bố mẹ, thua kém các bạn, không ít bậc phụ huynh trút nỗi giận lên con. La mắng, phạt, thậm chí đánh đập. Điều này khiến các em cảm thấy áp lực, mệt mỏi, sợ hãi, giấu giếm, nói dối sau khi có kết quả tổng kết của năm học. Nhiều em cho rằng bố mẹ không hiểu mình, không tôn trọng suy nghĩ, cảm xúc của con cái, đã bày tỏ sự bức xúc, uất ức, tức giận đến mức giữa bố mẹ và con cái không chia sẻ, thông cảm và hiểu nhau. Thậm chí, có những em căng thẳng đến mức stress, có những hành động dại dột như bỏ nhà đi, nghe theo rủ rê của những người xấu, tự tử.

Gần đây, báo chí liên tục thông tin về các vụ việc học sinh, đặc biệt là học sinh  bậc THCS ở các địa phương trong cả nước tự tử. Có những học sinh vốn được đánh giá là ngoan, có kết quả học lực tương đối tốt nhưng vì cho rằng không đáp ứng được kỳ vọng của bố mẹ cũng đã có hành động bột phát dại dột.

Theo thống kê của UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc), trước đại dịch Covid-19, Việt Nam có khoảng 3% trẻ có suy nghĩ liên quan đến tự tử. Nhưng trong thời gian vừa qua, con số này đã tăng lên gần 24% (thông thường trên thế giới chỉ khoảng 9%). Lý giải hiện tượng này các chuyên gia cho rằng do nhiều nguyên nhân như áp lực giãn cách xã hội, do Covid-19 khiến các hoạt động đảo lộn, các mối quan hệ bị ảnh hưởng nghiêm trọng... đã tác động trực tiếp đến đời sống tâm lý của trẻ.

Những hệ lụy, những chuyện đau lòng trên thực tế đã diễn ra và dư luận nhiều lần lên tiếng. Nhưng rồi, với lý do thương con, lo cho tương lai của con nhưng lại thiếu sự chia sẻ, thấu hiểu với con, không ít bố mẹ vẫn vô tình gây áp lực cho con mình sau mỗi kỳ tổng kết năm học với hàng loạt những lời trách móc, mắng mỏ về điểm số, về kết quả.

Mỗi người có những năng lực, tố chất khác nhau. Áp lực sẽ khiến cho mỗi người phấn đấu để vượt qua. Tuy nhiên, với các em  học sinh ở lứa tuổi có những thay đổi về nhận thức, thể chất, tâm lý nếu gia đình tạo áp lực quá nặng nề sẽ khiến các em mệt mỏi, dễ dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực. Bởi vậy, mong muốn con học tập tốt, đạt kết quả cao để có tương lai rộng mở là hết sức chính đáng nhưng các bậc phụ huynh cũng cần làm bạn với con, hiểu năng lực, tâm tư, suy nghĩ của con để tránh gây áp lực cho con là hết sức cần thiết.

Hà Nam