Để cặp Cửa khẩu quốc tế Bờ Y - Phu Cưa sôi động hơn

Chuyển biến trong quá trình thực hiện thỏa thuận

Theo ông Vũ Mạnh Hải - Phó Trưởng ban Quản lý khu kinh tế tỉnh, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tại cửa khẩu, các ngành công tác tại Ban Quản lý cửa khẩu quốc tế Bờ Y thực hiện tốt các quy định của pháp luật, tạo điều kiện cho người, phương tiện và hàng hóa qua lại biên giới hợp tác đầu tư phát triển kinh tế, thương mại, dịch vụ, du lịch và giao lưu văn hóa.

Quang cảnh buổi làm việc với Đoàn công tác liên ngành Việt-Lào tại Cửa khẩu Bờ Y. Ảnh: V.N

Theo đó, công dân hai nước Việt Nam, Lào mang hộ chiếu phổ thông được dán tên AB hoặc ký hiệu SERVICE của Lào đều được miễn thị thực nhập cảnh và không phải gửi danh sách trước để đối chiếu tại cửa khẩu khi nhập cảnh; giấy phép lao động và thẻ tạm trú được cấp theo thời hạn các hợp đồng thương mại, lao động, đầu tư, các dự án hợp tác và được gia hạn với thời gian tối đa 12 tháng/lần. Công dân hai nước có thẻ lao động và thẻ tạm trú được miễn thị thực khi xuất cảnh, nhập cảnh trong thời hạn của thẻ tạm trú...

Việc quản lý phương tiện cơ giới, vật tư, thiết bị qua lại cửa khẩu thực hiện nghiêm chỉnh theo các quy định đường bộ chung giữa hai nước. Phương tiện tạm nhập, tái xuất vào mỗi nước trong thời hạn 30 ngày và được gia hạn một lần với thời hạn không quá 10 ngày trong trường hợp bất khả kháng hoặc vì lý do khách quan. Việc tái xuất không phụ thuộc vào cửa khẩu tạm nhập. Các phương tiện tạm nhập, tái xuất vào mỗi nước được phép chở hàng hai chiều, không cần xin phép tại địa phương nơi tái xuất, nhưng không sử dụng vào mục đích kinh doanh, vận tải hàng hóa trong nội địa của nước cho tạm nhập.

Về chính sách phí thuế ưu đãi, được giảm 50% thuế đối với mặt hàng có thuế nhập khẩu đối với sản phẩm có xuất xứ thuộc khu vực Asean và 100% thuế nhập khẩu sản phẩm có xuất xứ từ Lào. Nhờ những chủ trương và chính sách trên, tính từ năm 2005 đến ngày 15/4/2017, tại Cửa khẩu quốc tế Bờ Y  có hơn 2,8 triệu lượt người xuất nhập cảnh; giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu 1,27 tỷ USD; tổng thu ngân sách gần 1.500 tỷ đồng… Quan hệ hợp tác, giao thương giữa hai tỉnh giáp nhau qua cặp cửa khẩu quốc tế có những chuyển biến tích cực hơn nhiều so giai đoạn  trước.

Cần tháo gỡ khó khăn

Mặc dù đạt được nhiều kết quả nhất định, nhưng trong quá trình hoạt động, cặp Cửa khẩu quốc tế Bờ Y - Phu Cưa còn những hạn chế như: Hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho giao thương còn thấp; công tác phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại còn gặp nhiều khó khăn; các quy định về thủ tục hải quan giữa Việt Nam và Lào chưa thống nhất...

Chính vì vậy, các hoạt động tại Cửa khẩu quốc tế Bờ Y gần đây giảm nhiều. Có thể dẫn chứng như: Năm 2015 tại Cửa khẩu quốc tế Bờ Y hoạt động xuất nhập cảnh gần 435 ngàn lượt khách, giá trị kim ngạch xuất khẩu 256,59 triệu USD, thu ngân sách 296 tỷ đồng; nhưng năm 2016 hoạt động xuất nhập cảnh chỉ còn 323 ngàn lượt hành khách, giá trị kim ngạch xuất khẩu 156,44 triệu USD, thu ngân sách 105,95 tỷ đồng.

Trong buổi làm việc với Đoàn công tác liên ngành Việt - Lào vừa qua, đại diện doanh nghiệp Việt Nam đánh giá cao vai trò của cặp Cửa khẩu quốc tế Bờ Y - Phu Cưa, nhưng cũng mạnh dạn chỉ ra hạn chế: Việc xuất nhập khẩu gần đây không còn sôi động như trước do thời gian làm thủ tục xuất nhập khẩu vẫn còn lâu, phụ phí nhiều, một số mặt hàng như phân bón, cây giống phải xin giấy phép con (tại Cửa khẩu quốc tế Phu Cưa)… ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp Việt Nam tìm đường đi các cửa khẩu khác thuận lợi hơn.

Nêu bật những tồn tại đang đặt ra, tại buổi làm việc với Đoàn công tác liên ngành Việt Nam - Lào, tỉnh Kon Tum đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương xem xét hỗ trợ kinh phí để xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực kiểm tra chung hàng hóa nhằm tiến tới thực hiện mô hình “Một cửa, một lần dừng” giữa cặp Cửa khẩu Bờ Y- Phu Cưa; đầu tư nâng cấp Quốc lộ 18B từ tỉnh Attapư đến Cửa khẩu quốc tế Bờ Y; điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Bờ Y; thành lập cơ sở giáo dục nghề nghiệp cho ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia; hỗ trợ kinh phí từ nguồn vốn hợp tác với Lào, Campuchia để tỉnh Kon Tum nâng cấp Trạm kiểm soát liên hợp Cửa khẩu quốc tế Bờ Y…

Các ý kiến tại buổi làm việc với UBND tỉnh Kon Tum, chính quyền tỉnh Attapư, Đoàn công tác liên ngành Việt Nam-Lào ghi nhận để xem xét, báo cáo với Chính phủ hai nước có hướng tháo gỡ những khó khăn, tạo điều kiện cho cặp Cửa khẩu quốc tế Bờ Y - Phu Cưa hoạt động thông thoáng, thuận lợi hơn nhằm giúp hai bên phát triển mạnh trong những năm tới.

Văn Nhiên