Đường Trường Sơn - Con đường đi tới độc lập và tự do

Lịch sử đã sinh ra những con đường và mỗi con đường đều mang ý nghĩa của lịch sử đã sinh ra nó. Thế kỷ thứ XVIII, nhân dân ta đã có con đường hành quân thần tốc Phú Xuân - Bắc Hà của Nguyễn Huệ dẫn tới chiến công vang dội đại phá quân Thanh. Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước xuất hiện con đường mới, đó là con đường Trường Sơn, con đường mang tên Bác Hồ vĩ đại, con đường gắn bó chặt chẽ với sự nghiệp phát triển cách mạng của nước ta.

Trong những năm tháng kháng chiến, đường Trường Sơn vừa vận chuyển chiến lược chi viện cho tiền tuyến, vừa chiến đấu, xây dựng, đoàn kết phối hợp lẫn nhau giữa các nước Lào, Campuchia xây dựng căn cứ vững mạnh theo yêu cầu cả trước mắt và lâu dài. Là một chiến trường gian khổ, ác liệt, đi trước, về sau, chống lại sự đánh phá, ngăn chặn bằng mọi hình thức chiến tranh xâm lược của kẻ thù; địa bàn của tuyến đường rộng và dài; địa hình hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt... Tuy tuyến đường lắm chông gai nhưng cũng đầy thắng lợi. Tiếng tăm của con đường Trường Sơn lẫy lừng cả nước và bốn biển năm châu vì đã ghi biết bao chiến công oanh liệt, đã chứng kiến biết bao sự tích anh hùng.

Ra đời theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương 15 (khóa II) với phiên hiệu “Đoàn công tác đặc biệt”, biên chế ban đầu với 500 cán bộ, chiến sĩ do thượng tá Bõ Bẩm chỉ huy. Buổi đầu, nhiệm vụ của Đoàn được xác định là chỉ lấy gùi, thồ làm chính, vận chuyển trên những con đường nhỏ hẹp, từ chỗ chỉ hoạt động theo mùa, phục vụ cho từng chiến dịch, Bộ đội Trường Sơn đã đem mồ hôi, xương máu, lòng dũng cảm, trí thông minh và tài chiến lược xây dựng nên tuyến đường mang tên Bác Hồ vĩ đại. Đó là tuyến đường xuyên qua dãy Trường Sơn hùng vĩ, nối liền Bắc - Nam, nối liền hậu phương lớn với tiền tuyến lớn, với các chiến trường, hình thành một mạng lưới đường bộ, đường ống xăng dầu, đường sông tương đối hoàn chỉnh, hoạt động được quanh năm, phục vụ đắc lực cho việc chi viện trên nhiều hướng chiến trường và nhiều chiến dịch lớn của các lực lượng vũ trang nhân dân ta.

Trải qua 16 năm, Bộ đội Trường Sơn, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân đường bộ, văn nghệ sỹ… đã mở được nhiều tuyến đường chạy dọc Đông và Tây Trường Sơn, cùng nhiều tuyến đường ngang dọc tỏa đi các hướng với chiều dài hàng vạn kilômét, xây dựng hàng trăm cầu các loại, vượt qua sông, suối, đèo cao, dốc đứng; xây dựng hàng trăm kilômét đường sông, phá dỡ hàng chục vạn tấn bom mìn các loại bảo đảm yêu cầu cơ động chiến đấu và yêu cầu về cơ sở vật chất, kỹ thuật cho các đơn vị, binh đoàn, binh chủng; đã chuyển được hàng triệu tấn vũ khí, lương thực, thuốc men và đồ dùng quân sự khác; tổ chức chuyển hàng chục vạn bộ đội vào chiến trường và hàng ngàn thương binh ra hậu phương an toàn, chu đáo.

Trong chiến đấu bảo vệ giao thông, Bộ đội Trường Sơn đã bắn rơi 2.455 máy bay địch (có 1 máy bay B.52 và 900 máy bay phản lực), diệt gọn 1 trung đoàn, 4 tiểu đoàn, đánh thiệt hại 5 trung đoàn khác, diệt 16.900 sinh lực địch, bắt 1.900 tù binh, thu và phá hủy hơn 100 xe quân sự và hàng ngàn vũ khí các loại, hiệp đồng cùng lực lượng khác phá vỡ một tuyến phòng thủ của địch dọc biên giới Việt - Lào, mở ra một vùng giải phóng rộng lớn ngày càng liên hoàn, vững chắc, góp phần xây dựng cơ sở chính trị và lực lượng vũ trang địa phương, xây dựng đời sống cho nhân dân các dân tộc anh em dọc biên giới ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia nơi con đường đi qua.

Ngày nay, khi nhắc đến đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh là nhắc đến một tuyến đường chiến lược, một công trình vĩ đại trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đã góp phần phát huy sức mạnh của miền Bắc xã hội chủ nghĩa - nhân tố quyết định nhất, kết hợp với sức mạnh tại chỗ của cách mạng miền Nam - nhân tố quyết định trực tiếp, tạo thành sức mạnh to lớn của cả nước, cả dân tộc để đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn.

Đường Trường Sơn - con đường vận tải quân sự chiến lược quan trọng trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ. Ảnh: Tư liệu

Kế tục truyền thống Bộ đội Trường Sơn anh hùng, Hội Truyền thống Trường Sơn Việt Nam hôm nay đang đẩy mạnh nhiều phong trào thi đua sôi nổi mang tên “Hào khí Trường Sơn” trong thời đại mới, xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến tiêu biểu trên mặt trận sản xuất, kinh doanh, giúp nhau xây dựng cuộc sống mới ấm no, hạnh phúc.

Võ Năng Nhẫn