Gia tăng vi phạm không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông ở nông thôn

Ở khu vực vùng nông thôn, nhất là ở các thôn làng có đông người đồng bào DTTS sinh sống, việc chấp hành Luật Giao thông đường bộ vẫn mang tính đối phó nhiều hơn là mang tính tự giác, trong đó lỗi vi phạm không chấp hành đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy thường xảy ra phổ biến.

Theo thống kê của các cơ quan chuyên môn, việc đội mũ bảo hiểm đúng quy định khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy có thể giảm tỉ lệ tử vong 45%, và giảm tỉ lệ thương tật nặng đến 70% khi xảy ra tai nạn. Như vậy, việc đội mũ bảo hiểm đóng một vai trò rất quan trọng giúp người dân giảm thiểu những rủi ro có thể xảy ra, bảo vệ tính mạng, sức khỏe của chính mình trong quá trình tham gia giao thông.

Quan sát tại một số tuyến đường liên xã, liên thôn trên địa bàn tỉnh có thể bắt gặp hình ảnh những thanh niên chở 2, chở 3 không đội mũ bảo hiểm vẫn thản nhiên lạng lách trên các đường làng, ngõ xóm. Không chỉ có những thanh niên mà cả những cô, những bác nông dân, những công nhân cạo mủ cao su… khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy cũng đội mũ vải thay cho chiếc mũ bảo hiểm, vì nhiều người cho rằng đội mũ bảo hiểm không thoải mái.

Chúng tôi hỏi anh A Thương (khoảng 35 tuổi) - người điều khiển xe máy, đầu chỉ đội chiếc mũ vải đang chở bó hom mì nặng trĩu phía sau xe, phía trước lại đèo một đứa con nhỏ đầu trần chừng 7 tuổi đang chạy từ hướng thôn Đăk Tăng, xã Sa Nghĩa về hướng xã Hơ Moong (huyện Sa Thầy) vì sao không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy, thì anh này “vô tư” cho biết: Vẫn biết là quy định phải đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, nhưng người dân chúng tôi đi lên rẫy và chỉ đi từ làng này qua làng kia. Khi nào ra huyện, hoặc đi thành phố Kon Tum thì chúng tôi mới đội mũ bảo hiểm để khỏi bị lực lượng CSGT phạt. Còn đi quanh quẩn các thôn, làng trong trong xã thì không ai biết đâu mà phạt. Hơn nữa, việc đội mũ bảo hiểm rất bất tiện.

Tình trạng người dân không đội mũ bảo hiểm khi đi xe gắn máy khá phổ biến ở vùng nông thôn. Ảnh: B.C

Ông A Jap, Trưởng thôn Đăk Tăng, xã Sa Nghĩa cho biết, với lý do là đi gần, đi làm nương rẫy nên bà con trong thôn khi đi xe máy ít ai đội mũ bảo hiểm. Người dân chưa ý thức hết được việc đội mũ bảo hiểm bảo vệ bản thân mà chủ yếu đội mũ bảo hiểm chỉ để đối phó với lực lượng CSGT, khỏi bị phạt tiền. 

Có thường xuyên đi về các xã như chúng tôi mới thấy, hình ảnh những thanh niên, thậm chí có cả thiếu niên không đội mũ bảo hiểm đi xe máy vô tư lạng lách giữa đường vô cùng nguy hiểm vẫn còn xảy ra khá phổ biến.

Nhiều phụ huynh đưa đón con đi học cũng chủ quan, “quên” đội mũ bảo hiểm cho chính bản thân và cho con em mình.

Việc không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy không chỉ diễn ra ở xã Sa Nghĩa, Hơ Moong mà tình trạng này còn diễn ra phổ biến ở hầu hết các địa phương khác vùng ven thành phố Kon Tum và các xã vùng sâu, vùng xa, vùng có đông người đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh.

Chúng tôi có mặt trước trụ sở UBND xã Ya Tăng (huyện Sa Thầy) chưa đầy 1 giờ đồng hồ nhưng có đến 5 - 6 người dân đi xe gắn máy vào trụ sở UBND xã để liên hệ công việc nhưng không đội mũ bảo hiểm, trong đó còn có người đi cả xe gắn máy độ chế...

Một cán bộ xã ở Ya Tăng cho biết, dẫu biết rằng không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe gắn máy là hành vi vi phạm pháp luật. Nhưng thực tế, từ trước đến nay, hàng ngày, người dân tham gia giao thông trên địa bàn không đội mũ bảo hiểm vẫn diễn ra khá phổ biến nhưng việc xử phạt rất khó khăn. Hầu hết những người vi phạm đều ở cùng làng, cùng xã và thường có mối quan hệ bà con, quen biết với nhau. Hơn nữa, những người dân ở vùng đồng bào DTTS hầu hết cuộc sống kinh tế còn nhiều khó khăn nên không có tiền nộp phạt mà mình cũng không thể giam giữ xe, vì đây là phương tiện đi lại của họ.

Nguyên nhân tình trạng người dân ở các thôn, làng khi tham gia giao thông nhưng ít khi đội mũ bảo hiểm trước hết là do hiểu biết pháp luật về TTATGT còn hạn chế, chưa tự giác chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông. Chính vì vậy, số người vi phạm trật tự ATGT vẫn còn ở mức cao, nhất là đối với lỗi người điều khiển xe máy không đội mũ bảo hiểm.

Trong khi đó, những năm gần đây, nhờ sự quan tâm đầu tư của Nhà nước và phong trào xây dựng nông thôn mới được đẩy mạnh triển khai rộng rãi nên rất nhiều tuyến đường đất, đá liên thôn, liên xã trước đây giờ đã được bê tông hoá nên việc người dân tham gia giao thông chạy với tốc độ nhanh hơn và dễ xảy ra tai nạn giao thông hơn, nhưng do không đội mũ bảo hiểm nên thiệt hại cũng lớn hơn.

Để hạn chế thấp nhất tình trạng TNGT ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, góp phần thiết thực vào chương trình xây dựng nông thôn mới, Ban An toàn giao thông tỉnh đã xác định công tác tuyên truyền để người dân khu vực nông thôn nắm được các quy định về ATGT là một trong những nội dung quan trọng nhằm hạn chế tình trạng tai nạn giao thông có thể xảy ra. Tuy nhiên, chính quyền ở các địa phương cơ sở và các cơ quan chức năng liên quan cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, đồng thời cần có sự vào cuộc quyết liệt, xử lý nghiêm đối với các trường hợp cố tình vi phạm không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông nhằm tăng cường răn đe, từ đó góp phần bảo đảm ATGT, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân.         

Bảo Châu