Hỗ trợ cho nghệ nhân: Cần sớm khắc phục sự chậm trễ

Sau khi có Nghị định 109 của Chính phủ về việc hỗ trợ đối với nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn, Sở LĐTB&XH đã ban hành Công văn số 61/HD-SLĐTBXH, ngày 24/6/2016 hướng dẫn các huyện, thành phố triển khai thực hiện hỗ trợ cho nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú trên địa bàn tỉnh. Hơn 1 năm kể từ ngày có hướng dẫn, ngoài các điển hình thực hiện tốt vẫn còn một số huyện vẫn chưa rà soát, hỗ trợ cho nghệ nhân.

80 tuổi, lưng còng, sức yếu nên mấy năm trở lại đây, nghệ nhân ưu tú A Hia ở thôn Rờ Kơi, xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy chỉ sống nhờ vào các con. Đời sống vất vả, thế nhưng đến nay ông vẫn không hay biết gì về chính sách hỗ trợ cho nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn. “Mình được công nhận là nghệ nhân ưu tú từ năm 2016 nhưng chưa được hỗ trợ gì hết.” – già A Hia bộc bạch.

Nghệ nhân ưu tú A Hia ở thôn Rờ Kơi, xã Rờ Kơi, huyện Sa Thầy mong muốn sớm được hỗ trợ. Ảnh: H.T

Tương tự nghệ nhân A Hia, năm 2016, già A Binh (78 tuổi) ở làng Kram, xã Rờ Kơi cũng vui mừng khi vinh dự được nhận danh hiệu nghệ nhân ưu tú. Ngoài số tiền được nhận trong đêm vinh danh, nghệ nhân A Binh không được hỗ trợ gì thêm. “Gia đình mình là hộ nghèo, thu nhập chỉ dựa vào 3 sào lúa rẫy thôi. Nếu có chế độ hỗ trợ cho nghệ nhân, mình mong muốn được quan tâm để bớt khó khăn” – già A Binh chia sẻ.

Theo danh sách, tại xã Rờ Kơi có tất cả 6 nghệ nhân ưu tú, và đến thời điểm hiện tại, chưa nghệ nhân nào được nhận chế độ hàng tháng hoặc truy lĩnh. Chị Bùi Thị Vân – cán bộ LĐTB&XH xã Rờ Kơi cho biết, đến ngày 9/8/2017, chị mới nhận được Công văn của phòng LĐTB&XH huyện hướng dẫn các xã rà soát lập hồ sơ giải quyết chế độ trợ cấp cho nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, có hoàn cảnh khó khăn.

“Trước đây chúng tôi không nắm được việc triển khai rà soát, lập danh sách các nghệ nhân có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp. Mới đây khi nhận được công văn, chúng tôi đã gửi qua văn phòng xã để phối hợp triển khai thực hiện” – chị Vân cho hay.

Không riêng xã Rờ Kơi, đến nay, 13 nghệ nhân trên địa bàn huyện Sa Thầy, chưa có nghệ nhân nào được khảo sát thu nhập hộ gia đình để hưởng chế độ hỗ trợ. Ông Trương Công Chính – Trưởng phòng LĐTB&XH huyện Sa Thầy giải thích về sự chậm trễ: Để kịp thời giải quyết chế độ trợ cấp cho 13 nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú đang sinh sống trên địa bàn huyện, Phòng LĐTB&XH đã có Công văn số 17/CV-LĐTBXH ngày 29 tháng 6 năm 2016, đề nghị các xã, thị trấn rà soát nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn, lập hồ sơ để giải quyết chế độ, tuy nhiên các xã, thị trấn chưa thông tin phản hồi.

Ông Chính cũng cho biết, trong ngày 9/8/2017, đơn vị đã ban hành Công văn số 72/CV-LĐTB&XH hướng dẫn các xã rà soát lập hồ sơ danh sách các nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, có hoàn cảnh khó khăn hoàn thành trước ngày 15/8/2017 để tham mưu cho UBND huyện giải quyết chế độ trợ cấp theo qui định của Nhà nước. Như vậy, đã hơn 1 năm kể từ ngày có hướng dẫn, các nghệ nhân vẫn chưa được quan tâm, hỗ trợ.

Tương tự huyện Sa Thầy, trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, việc triển khai thực hiện hỗ trợ cho nghệ nhân nhân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, có hoàn cảnh khó khăn cũng chậm trễ. Ông Lê Huyên - Trưởng phòng LĐTB&XH huyện Ngọc Hồi cho biết, ngay sau khi có hướng dẫn của Sở LĐTB&XH, huyện đã triển khai xuống các xã tiến hành thực hiện. Tuy nhiên, một số xã chưa nắm được danh sách nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có thu nhập thấp, gây khó khăn trong công tác triển khai thực hiện hỗ trợ trợ cấp.

“Trên địa bàn huyện Ngọc Hồi có 4 nghệ nhân ưu tú nhưng 2 nghệ nhân đã mất. Do việc rà soát theo thủ tục ở các xã chưa kịp thời nên việc triển khai thực hiện hỗ trợ cho nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có hoàn cảnh khó khăn, có thu nhập thấp trên địa bàn huyện bị chậm. Hiện nay chúng tôi đang hoàn tất các thủ tục để giúp nghệ nhân đủ điều kiện truy lĩnh từ ngày 1/1/2016.” - Ông Huyên cho hay.

Ngoài việc được hưởng trợ cấp hàng tháng, nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú có hoàn cảnh khó khăn còn được hưởng chế độ bảo hiểm y tế. Đa số các nghệ nhân ưu tú trên địa bàn tỉnh đa số tuổi cao, sức yếu, nếu không được giải quyết, hỗ trợ kịp thời, sẽ rất thiệt thòi.

Chính sách hỗ trợ cho nghệ nhân rất cần thiết, đã giải quyết được những khó khăn, giúp nghệ nhân tiếp tục cống hiến, giữ gìn, bảo tồn bản sắc văn hóa của dân tộc; tuy nhiên, vấn đề đặt ra, cần có cách triển khai thực hiện kịp thời để đảm bảo quyền lợi cho các nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú.

Hoài Tiến