Mạch sống Đăk Tô

Chiến công oai hùng

Trong lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta, chiến thắng Đăk Tô – Tân Cảnh có vị trí trang trọng, là niềm tự hào lớn lao của đất và người Kon Tum.

50 năm đã trôi qua, nhưng hào khí của chiến thắng Đăk Tô – Tân Cảnh vẫn còn âm vang mãi trong lòng người, hồn đất Kon Tum.

Mùa hè đỏ lửa năm 1972, sau những thắng lợi của quân và dân ta trên chiến trường miền Nam, địa bàn Tây Nguyên đã được chọn làm hướng tấn công của bộ đội chủ lực để phối hợp với chiến trường chính Quảng Trị. Thực hiện chủ trương, chiến lược ấy, Đảng ủy và Bộ Tư lệnh mặt trận Tây Nguyên quyết định mở chiến dịch Bắc Tây Nguyên với nhiệm vụ: Tiêu diệt địch, giải phóng Đăk Tô- Tân Cảnh.

Lúc bấy giờ, Đăk Tô - Tân Cảnh là căn cứ quân sự mạnh nhất của Ngụy quyền Sài Gòn ở Bắc Tây Nguyên. Đầu năm 1972, ở đây có 28 tiểu đoàn bộ binh, 6 tiểu đoàn pháo binh, 4 tiểu đoàn thiết giáp.

Về lực lượng quân đội ta, gồm các trung đoàn chủ lực 28, 66, 95, 24B của mặt trận Tây Nguyên phối hợp với bộ đội địa phương tỉnh Kon Tum.

Cuối tháng 3/1972, các đơn vị chủ lực của ta đã vào chiếm lĩnh trận địa. Từ đầu tháng 4 đến ngày 21/4, các đơn vị chủ lực của ta đã quét sạch địch ở các cứ điểm vòng ngoài của cụm phòng ngự Đăk Tô-Tân Cảnh; đánh chia cắt đường 14 đoạn giữa thị xã Kon Tum với Đăk Tô -Tân Cảnh; bao vây, khống chế các căn cứ  của địch ở Đăk Tô 1, Đăk Tô 2, cụm căn cứ Tân Cảnh. Các lực lượng dự bị của ngụy từ các nơi khác đến tăng viện bị quân ta đánh thiệt hại nặng.

15 giờ ngày 23/4/1972, pháo binh ta nã đạn dồn dập vào căn cứ Tân Cảnh, cứ điểm mạnh nhất của địch. 1 giờ sáng 24/4/1972, xe tăng tiến lên mở cửa phía Đông căn cứ Tân Cảnh. Tiểu đoàn 9 cùng đội công tác tỉnh Kon Tum kêu gọi nhân dân nổi dậy. 5 giờ 55 phút ngày 24/4/1972 Tân Cảnh được giải phóng. 11 giờ trưa 24/4/1972, Trung đoàn 66 của ta hoàn toàn làm chủ căn cứ Tân Cảnh.

8 giờ sáng 24/4/1972, quân ta làm chủ căn cứ Đăk Tô 2. Cụm phòng ngự mạnh của địch ở căn cứ Tân Cảnh – Đăk Tô 2 bị tiêu diệt, quân địch đóng ở các căn cứ Ngok Rinh Rua, Tri Lễ, quận Đăk Tô… rút chạy. Một vùng đất từ Diên Bình, qua Tân Cảnh đến ĐăkTô, về Đăk Mốt với hàng chục ngàn dân được giải phóng.

Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh là chiến thắng to lớn, có tiếng vang trong nước và ngoài nước; là khúc ca hùng tráng về tinh thần chiến đấu anh dũng, kiên cường, đoàn kết một lòng, hợp đồng chặt chẽ giữa các binh chủng, giữa bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân, du kích.

Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh đã làm thay đổi cục diện chiến trường, buộc đế quốc Mỹ phải ký kết hiệp định Pa-ri, chấp nhận thất bại, rút quân về nước; góp phần tạo nên “bàn đạp” cho đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Mạch sống Đăk Tô

Đứng trên đỉnh dốc, tôi phóng tầm mắt nhìn về phía Đông. Trước mắt là cầu 42, bắc ngang dòng Đăk Tờ Kan cuộn chảy sau mấy cơn mưa đầu mùa. Xa hơn, thị trấn Đăk Tô đang ngời lên trong nắng, với những mái nhà xanh đỏ, lô xô cao thấp, mang hơi thở của một đô thị đang phát triển.

Dưới Tượng đài Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh. Ảnh: Thanh Huyền

Đang giờ trưa, đường Hồ Chí Minh chạy ngang thị trấn nhộn nhịp người xe, rực rỡ cờ hoa, biểu ngữ chào đón kỷ niệm 50 năm chiến thắng Đăk Tô – Tân Cảnh. Trời trong vắt, có thể nhìn thấy rõ một nhóm học sinh, dưới sự hướng dẫn của cô giáo, đang ríu rít vây quanh Tượng đài Chiến thắng.

Lịch sử được trao truyền, được gìn giữ và phát huy từ thế hệ này qua thế hệ khác một cách tự nhiên và sâu sắc như vậy.

50 năm đã trôi qua, những cái tên sân bay Phượng Hoàng, Tri Lễ... không còn là nỗi ám ảnh của bom đạn, mà là niềm tự hào của người dân Đăk Tô. Vùng đất chiến trường từng bị bom cày, đạn xới đều đang xanh mỡ màng cao su, mì, bắp..., mùa nào thức nấy, đem lại nguồn thu nhập cao và ổn định cho những người nông dân nặng nợ với ruộng đồng.

Mạng lưới giao thông ở huyện Đăk Tô được đầu tư mở rộng, nâng cấp. Ảnh: TH

Đất Đăk Tô đổi thay mạnh mẽ, từ đô thị đến nông thôn. Đời sống người Đăk Tô cũng khá lên từng ngày. Những con đường trải nhựa phẳng lì, những đường điện vươn dài đến tận những bản làng heo hút nhất; rồi trường, trạm; rồi nước sạch... cũng “theo” về.

Núi rừng Đăk Tô bừng sáng.

Năm 2021, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, nhất là tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19 và thiên tai, Đăk Tô đạt được những kết quả khả quan trên nhiều lĩnh vực. Trong đó, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 151,26 tỷ đồng (140,37%); thu nhập bình quân đầu người đạt trên 38 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 4,68%, hộ cận nghèo còn 5,14%. 

Những tuyến đường mới được đầu tư tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế-xã hội. Ảnh: TH

Cơ cấu kinh tế từng bước chuyển dịch đúng hướng. Sản xuất công nghiệp phát triển, với cụm công nghiệp 24/4, các cơ sở sản xuất, chế biến có quy mô vừa và lớn được hình thành như nhà máy cồn và tinh bột sắn Đăk Tô, các nhà máy thủy điện.

Các chương trình mục tiêu Quốc gia, Cuộc vận động  “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững” được khẩn trương triển khai với quyết tâm cao nhất. Các lĩnh vực y tế, giáo dục tiếp tục được quan tâm đầu tư đúng mức. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Những ngày này, bất cứ ai đến thăm Bia tưởng niệm, đến viếng Tượng đài Chiến thắng đều có thể cảm nhận được mạch sống Đăk Tô đang vươn lên, đang khát khao trỗi dậy.               

Thành Hưng