Nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới

Theo Kế hoạch hành động công tác dân số giai đoạn 2020- 2025, tỉnh ta đề ra mục tiêu tổng quát là tiếp tục giảm sinh, duy trì tỷ số giới tính khi sinh ở mức cân bằng tự nhiên, phân bổ dân số hợp lý, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Mục tiêu cụ thể là đến năm 2025, giảm số con trung bình của 1 phụ nữ xuống còn 2,0 -2,1con, quy mô dân số đạt trên 620.000 người, tỷ số giới tính khi sinh đạt 103 -106 bé trai/100 bé gái, tỷ trọng dân số trong độ tuổi từ 15-64 đạt khoảng 67%, tiếp tục bảo vệ và phát triển dân số của dân tộc Brâu và Rơ Măm. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng dân số để làm đòn bẩy thúc đẩy kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Để thực hiện thực hiện tốt công tác dân số trong giai đoạn mới, ngành Y tế đã chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển; giảm sinh, duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; thích ứng với quá trình già hóa dân số.

Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình phối hợp với Công đoàn viên chức tỉnh tổ chức tuyên truyền sàng lọc trước sinh. Ảnh: Hoài Tiến

Cùng với sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp, các ngành, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình phối hợp với các địa phương, tổ chức đoàn thể tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, ý thức của người dân, nhất là trong vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa về việc giảm mức sinh, thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình. Tăng cường các hoạt động tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân; cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên.

Chỉ tính riêng năm 2021, các địa phương đã tổ chức truyền thông nhóm với 25.721 lượt người tham gia; lực lượng viên chức dân số xã và cộng tác viên thôn, làng, tổ dân phố tổ chức thăm và vận động 26.746 lượt gia đình thực hiện tốt công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình. Các câu lạc bộ “không sinh con thứ 3”; Câu lạc bộ “tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” duy trì sinh hoạt định kỳ với 4.679 thành viên tham gia. Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình phối hợp với Hội LHPN tỉnh tuyên truyền về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình và chăm sóc sức khỏe sinh sản tại 6 địa phương là xã Đăk Sao, Đăk Na (huyện Tu Mơ Rông); Đăk Dục, Đăk Ang (huyện Ngọc Hồi); thị trấn Măng Đen và xã Ngọc Tem (Kon Plông) thu hút trên 360 lượt hội viên phụ nữ tham gia. Qua công tác truyền thông, giáo dục đã góp phần quan trọng trong nâng cao nhận thức, từng bước thay đổi hành vi của cộng đồng về việc giảm mức sinh, chăm lo sức khỏe sinh sản.

Bên cạnh đó, ngành Y tế cũng tập trung triển khai có hiệu quả chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh; khám và tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân. Hệ thống cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình ngày càng được mở rộng; mạng lưới nhân viên y tế thôn, làng, cộng tác viên dân số tích cực bám địa bàn để phổ biến, hỗ trợ người dân về biện pháp kế hoạch hóa gia đình. Phương thức cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình được đổi mới theo hướng mở rộng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của từng nhóm đối tượng.

Công tác dân số, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em luôn được ngành Y tế và các cấp, các ngành quan tâm. Ảnh: T.H

Trong năm 2021, Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình đã cấp phát cho các địa phương 400 que cấy; 4.900 liều thuốc tiêm triclofem; 111.000 vỉ ideal; 335 chiếc vòng tránh thai TCu; 29.800 vỉ naphalevo để hỗ trợ cho các các đối tượng thực hiện các biện pháp tránh thai. Hiện tại, tổng cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ trên địa bàn tỉnh sử dụng các biện pháp tranh thai là 62.299 (cặp), đạt tỷ lệ là 60,02%.

Với những giải pháp đồng bộ, công tác dân số- Kế hoạch hóa gia đình năm 2021 trên địa bàn tỉnh tiếp tục có những chuyển biến tích cực.

Tổng số nhân khẩu toàn tỉnh hiện có là 581.183 người/141.113 hộ. Số trẻ sinh ra từ đầu năm đến hết tháng 11/2021 là 8.162 trẻ, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên năm 2021 giảm còn 10,77‰ (giảm 16,47‰ so với năm 2020), ước thực hiện cả năm là 11,8‰. Số trẻ sinh ra là con thứ 3 trở lên tính đến ngày 30/11/2021 là 1.212 trẻ, chiếm tỷ lệ 14,88% (giảm 0,42% so với năm 2020), ước thực hiện cả năm là 14,3%. Tỷ số giới tính khi sinh là 110,19 bé trai/100 bé gái.

Dù vẫn còn những hạn chế, nhưng nhìn chung với những giải pháp thiết thực trong thời gian, công tác dân số- Kế hoạch hóa gia đình đã có những chuyển biến tích cực. Qua đó, góp phần ổn định mức sinh, đạt mức sinh thay thế, chất lượng dân số được nâng lên, từng bước đáp ứng yêu cầu của sự phát triển.

Thùy Hương