Ngày hè, sách hay ipad?

Ngày hè là cơ hội cho trẻ làm quen, dành nhiều thời gian xây dựng thói quen đọc sách. Ảnh: NP

Có nhiều điều kiện, nhiều thời gian, có nhiều cơ hội, vậy các em sẽ chọn thú vui giải trí nào, sách hay ipad?  Và có lẽ khi được hỏi, nhiều em sẽ trả lời tắp lự là ipad. Dịp hè, ngoài những hoạt động thể dục thể thao, du lịch trải nghiệm, thăm người thân, thăm quê và tiếp tục các lớp học thêm cho chương trình năm học sắp tới thì thời gian còn lại với phần lớn học sinh sẽ tìm đến các sản phẩm công nghệ (máy tính, điện thoại thông minh, ti vi thông minh, ipad…) để xem phim, game, mạng xã hội.

Thời đại công nghệ số với sự phát triển ồ ạt các phương tiện nghe nhìn và nhất là khi thông tin đa chiều đang tràn lan trên mạng internet thì dường như ít người có thói quen mua sách và đọc sách. Nếp sống này, thói quen này của người lớn ảnh hưởng rất nhiều đến lứa tuổi thanh thiếu nhi - những độc giả của hiện tại và là nhân vật của tương lai. Trong năm học, phải tập trung cho học tập (học chính khóa, học thêm, thi cử...) nên ít có thời gian rỗi để đọc sách đã đành; ngày hè có chút thời gian thư thả, các em say mê với các phương tiện giải trí hiện đại, ít có thú vui đọc sách. Ngoài lý do phát triển các phương tiện nghe nhìn, rồi gánh nặng chương trình học tập thì một yếu tố không kém phần quan trọng là thiếu sự định hướng. Bố mẹ không mua sách, không đọc sách thì con cũng ít có cơ hội tiếp cận với sách và chắc chắn sẽ ít có thói quen, thú vui đọc sách.

Làm thế nào để các em thích sách, đam mê đọc sách và dành thời gian cho thú vui đọc sách trong muôn vàn thú vui giải trí không chỉ trong những ngày hè là một điều không dễ dàng. Thật khó nếu chỉ để trẻ lựa chọn mà không khuyến khích, bởi vì mỗi người thường có xu hướng thích chọn những việc nhẹ nhàng, vui vẻ, thoải mái hơn là những việc phải mất nhiều thời gian, khó khăn. Việc giải trí cũng vậy, nếu được chọn, trẻ sẽ chọn những cái gì thoải mái như xem phim hoạt hình, chơi game....; còn sách phải đòi hỏi sự nghiền ngẫm, tư duy.

Không thể phủ nhận những tiện ích mà sự phát triển công nghệ mang lại, từ thông tin liên lạc, giáo dục cho đến dịch vụ giải trí  và trong đó có cả việc giới thiệu miễn phí các cuốn sách hay, các cuốn sách mới xuất bản... Tuy nhiên, nếu thiếu đi sự định hướng và thiếu kiểm soát, con trẻ trở nên lạm dụng, lười biếng. Sự lười biếng ấy, sự lạm dụng  ấy khiến cho các em học sinh đang ở lứa tuổi hình thành thói quen đọc sách không thể nào xây dựng được thói quen và có được niềm đam mê đọc sách.

Không ít trẻ thú thật rằng, trong năm học thì phần lớn thời gian dành cho học tập, ít thời gian giải trí còn lại đều tập trung xem phim, chơi game, lướt mạng xã hội... Đến  hè, thời gian thư thả hơn nhưng dường như là thói quen, lại tiếp tục dành cho công nghệ số, lại xem phim, chơi game, lướt mạng xã hội...  nên không có thời gian để đọc sách, hay nói cách khác là không xây dựng được thói quen đọc sách

Đọc cuốn sách về Bill Gates – người sáng lập ra Microsoft mới thấy phương tiện nghe nhìn, mạng xã hội cũng không thể thiêu cháy được niềm đam mê đọc sách của nhà tỷ phú này. Ông nói: Nếu không trở thành một người đọc sách giỏi thì không thể có được những tri thức quý giá.

Rõ ràng, khi mà lứa tuổi thanh thiếu nhi ít dành thời gian đọc sách, không có thói quen đọc sách và không có thú vui đọc sách thì băn khoăn sách hay ipad (hay các sản phẩm công nghệ nói chung) chẳng phải là chuyện riêng những ngày hè. Chỉ mong sao các bậc làm cha làm mẹ định hướng để cho các em thấy có một thế giới sách, một thế giới tri thức, một thế giới của niềm vui tốt đẹp – cùng với các niềm vui khác – vẫn ở bên cạnh mình và đừng bỏ quên nếu muốn trở thành người có tri thức, có nhân cách toàn vẹn.

Nguyên Phúc