Nỗ lực cải thiện suy dinh dưỡng ở trẻ em

Nghị quyết 36/2011/NQ-HĐND, ngày 05/12/2011 của HĐND tỉnh về quy hoạch phát triển sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân giai đoạn 2011-2020, định hướng đến năm 2025 đặt ra chỉ tiêu đến năm 2020, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm còn dưới 17%. Tuy nhiên, trước khó khăn trong việc cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em, trong Kế hoạch hành động giai đoạn 2016-2020 của tỉnh Kon Tum thực hiện Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn 2030, UBND tỉnh đã phải điều chỉnh mục tiêu, đến năm 2020, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể nhẹ cân giảm còn dưới 21% và tỷ lệ suy sinh dưỡng thể thấp còn dưới 35%.

Bác sỹ Phùng Mạnh Dũng - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh cho biết: Thời gian qua, công tác bảo vệ, chăm sóc, phát triển trẻ em trên địa bàn tỉnh nói chung và phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi nói riêng đã được UBND tỉnh, ngành Y tế và nhiều địa phương quan tâm, tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện. Nhờ đó, tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em đã giảm đáng kể. Kết quả điều tra của Viện Dinh dưỡng cho thấy, trong giai đoạn 2010-2018, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng cân nặng giảm trung bình 0,8%/năm, từ 28,3% (năm 2010) xuống còn 22,0% (năm 2018).

Hướng dẫn các hộ gia đình thôn Mô Pành, xã Đăk Rơ Ông (huyện Tu Mơ Rông) nấu bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ em. Ảnh: XB

Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng chiều cao giảm trung bình 0,6%/năm, từ 41,6% (năm 2010) xuống còn 36,9% (năm 2018). Trong đó, những địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội phát triển, mức sống của người dân cao như thành phố Kon Tum, huyện Đăk Hà, tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em ở mức thấp; các địa phương còn nhiều khó khăn như Kon Plông, Kon Rẫy, Đăk Glei, Tu Mơ Rông, tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng chiếm mức cao, do đó, việc cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em ở những địa phương này còn nhiều nan giải.

Cũng theo bác sỹ Phùng Mạnh Dũng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng ở tỉnh ta cao, trong đó, yếu tố đầu tiên phải kể tới đó là do đời sống của nhiều gia đình còn khó khăn, nhất là ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa nên không có điều kiện để cung cấp khẩu phần ăn đủ năng lượng, dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ em. Hơn nữa, tình trạng sinh nhiều, sinh dày cũng làm ảnh hưởng rất lớn đến việc chăm sóc con em, nhất là về dinh dưỡng.

Một yếu tố không thể không nhắc tới là hiện nay, lực lượng cán bộ y tế xã khá mỏng, địa bàn rộng nên các hoạt động truyền thông về dinh dưỡng, chăm sóc trẻ em ở tuyến cơ sở chưa thường xuyên, liên tục nên người dân chưa được phổ biến, tiếp cận đầy đủ với các kiến thức về chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em. Bên cạnh đó, một số ngành, địa phương chưa thật sự quan tâm đến công tác phòng, chống suy sinh dưỡng, thiếu kiểm tra đôn đốc, chưa có các giải pháp quyết liệt để hạ thấp tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em.

Tổ chức bữa ăn đảm bảo dinh dưỡng cho các cháu mầm non. Ảnh: Hoàng Thanh

Để từng bước hạ thấp tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng trên địa bàn tỉnh, ngành Y tế đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, các địa phương triển khai nhiều giải pháp, trong đó, giải pháp quan trọng hàng đầu là nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền; tăng cường trách nhiệm và công tác phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể chính trị - xã hội cùng với các gia đình trong thực hiện tốt công tác phòng, chống suy dinh dưỡng ở trẻ em. Bên cạnh đó, với sự hỗ trợ của tổ chức Unicef, hiện  ngành Y tế đang triển khai thí điểm dịch vụ tư vấn về dinh dưỡng cho mọi lứa tuổi, đặc biệt là tư vấn về dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em lồng ghép tư vấn chăm sóc trẻ 1.000 ngày đầu đời tại 9 xã trên địa bàn huyện Kon Rẫy, Đăk Glei và Tu Mơ Rông…giúp người dân hiểu để làm tốt hơn nữa công tác chăm sóc, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ em.

Đồng thời, các ngành, các địa phương cũng đẩy mạnh triển khai các mô hình điểm xóa đói giảm nghèo bền vững, mô hình VAC thí điểm và nhân rộng tại các vùng khó khăn, xây dựng hệ thống nước sạch, chú trọng tăng nguồn thực phẩm sẵn có tại hộ gia đình để cải thiện bữa ăn cho bà mẹ, trẻ em.

Nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh công tác tuyên truyền, cần tăng cường công tác giám sát, hỗ trợ chuyên môn về dinh dưỡng của các bữa ăn dành cho trẻ đối với các trường mầm non có tổ chức bán trú tại các thôn, làng vùng sâu; vận động phụ nữ có thai đến khám thai và sinh tại cơ sở y tế nhằm nâng cao sức khỏe bà mẹ, giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng bào thai, tổ chức các buổi thực hành dinh dưỡng cho bà mẹ nuôi con nhỏ, bà mẹ mang thai, nhất là những vùng khó khăn. Suy dinh dưỡng ở trẻ em gây ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng toàn diện của trẻ. Vì vậy, để cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em, ngoài những giải pháp của các cấp, các ngành, cần sự chung tay của các bậc phụ huynh và cả cộng đồng.

Thiên Hương