Bún mắm nêm

Thế là, để “giải quyết” cơn thèm, hắn quyết định chạy ra quán bán đồ ăn vặt ở góc phố để ăn bún mắm nêm. Hắn từng ăn ở đây mấy lần, và thấy món bún mắm nêm khá ổn.

Cũng may là ở Tây Nguyên này, cùng với người miền Bắc, miền Nam, thì người miền Trung lên đây sinh sống, lập nghiệp cũng khá nhiều nên món ăn của người miền Trung chẳng phải khó tìm kiếm, trong đó có món bún mắm nêm.

 Chiều mưa, nhưng quán nhỏ nằm khiêm nhường trong một con hẻm vẫn khá đông khách. Quán này bán đủ món của miền Trung yêu thương, với  bánh cuốn, bún cua, bún ốc, bún mắm… Nhìn là bắt thèm.

Chị chủ quán miệng hỏi tay làm thoăn thoắt để phục vụ nhu cầu thực khách. Vừa nhúng bánh tráng, xắt thịt heo, dưa leo, rồi bưng bê phục vụ. Nhưng có lẽ chị đã quá quen với công việc này rồi nên khâu nào cũng rất nhanh chóng, gọn gàng.

Vì thế mà thực khách cũng không phải ngồi chờ đợi lâu. Chỉ nhoáng cái là có thể thưởng thức món ăn mình yêu thích rồi.

Hấp dẫn món bún mắm nêm. Ảnh minh họa

Hắn chọn một cái bàn nhỏ ở góc, lặng lẽ quan sát cách chị làm tô bún mắm nêm cho mình. Đầu tiên, chị lấy ít bún trắng cho vào tô, rồi nhanh chóng xắt ít tai heo, thịt heo luộc, dưa leo và ít rau thơm, đậu phộng rang, mấy miếng tóp mỡ vàng ươm cho vào cùng, chan thêm ít mắm nêm là xong.

Khi chị chủ quán đặt tô bún trước mặt, hắn hít một hơi thật sau. Mùi thơm từ tô bún mắm nêm lan tỏa làm cho hắn thấy râm ran trong miệng, rồi đánh thức hết các giác quan của hắn.

Chị chủ quán nhìn hắn cười cười, ý bảo “cứ từ từ”, rồi đi vào lấy cho hắn một khay đựng gia vị gồm tương ớt, chanh, để bên cạnh với lời dặn dò: “Muốn thêm vị chua, cay thì em dùng thêm nhé”.

Hắn vội vội vàng vàng cảm ơn chị chủ quán, rồi trộn đều tô bún lên trước khi thưởng thức.

Ngày mưa, được ăn một tô bún mắm nêm mà thấy ngon và hấp dẫn làm sao. Phải nói rằng đây là một “bộ sưu tập” mùi vị. Đầu tiên là mùi thơm của mắm nêm, rồi vị ngọt thanh của dứa (trộn trong mắm nêm), thêm chút cay cay của tương ớt, chua chua của chanh, bùi bùi của mấy hạt đậu phộng rang, béo béo của mấy miếng thịt heo luộc, giòn giòn của tai heo, của dưa leo, rau sống và mấy miếng tóp mỡ.

Khác với sự háo hức ban đầu, hắn cố gắng ăn thật chậm rãi để cảm nhận và thưởng thức vị ngon của bún mắm nêm đang lan tỏa trong miệng. Ăn đến đâu, mùi vị lan tới đó, không thể diễn tả hết được.

Lần nào thèm bún mắm nêm miền Trung, hắn đều ra quán nhỏ trong con hẻm này, bởi hắn biết quê chị cũng ở miền Trung như hắn. Bởi vậy mà hương vị nắm nêm rất thơm ngon, đậm đà hương vị.

Trong quá trình phát triển ẩm thực Việt Nam, ở mỗi vùng miền, có những món ăn ngon đặc sắc khác nhau. Không ai hay biết bún mắm nêm trở thành món ăn dân dã mà gây thương nhớ của người miền Trung từ lúc nào. Chỉ biết rằng nó đặc trưng và rất thân thuộc với mỗi người dân nơi đây, đến độ đi đâu cũng thương cũng nhớ.

Ngày trước, ở quê hắn, mắm nêm là món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày của mỗi người dân quê. Trong góc bếp của mỗi nhà gần như chưa bao giờ thiếu hũ mắm nêm.

Mắm được làm từ những con cá cơm lấy từ biển. Mùa cá cơm thường thì có quanh năm, nhưng có thời điểm, biển không động, được mùa cá cơm, bà con mua nhiều cá để muối lọc lấy nước mắm để dành ăn cả năm, nhưng không quên để lại một ít cá muối trong những chiếc chum nhỏ làm mắm nêm sử dụng trong bữa cơm gia đình.

Cá cơm muối tầm khoảng nửa tháng là có thể mang ra ăn được. Khi ấy, mắm cá cơm dậy mùi rất thơm. Để mắm nêm được ngon, các gia đình thường giã ít tỏi, ớt, đường cho nhuyễn rồi múc ít mắm nêm cho vào là thành món nước chấm thơm ngon.

Có người thay đường bằng việc bằm thêm ít thơm (dứa) chín vào chén mắm nêm để giảm độ mặn của mắm rồi chấm cùng rau sống hay rau luộc để ăn cơm. Nếu là món ăn vặt như bánh xèo, bánh ổ thì chấm cùng mắm nêm cũng rất ngon.

Nhưng ngon nhất vẫn là ăn mắm nêm với bún. Có người lấy bún chấm mắm nêm, nhưng gây thương nhớ cho nhiều người mỗi khi đến miền Trung đó là một tô bún mắm nêm.

Bây giờ thì không hẳn chỉ có đến miền Trung, lên Tây Nguyên, bạn cũng có thể dễ dàng thưởng thức các món đặc sản của miền Nam, miền Bắc, miền Trung. Trong đó, cùng với món bún mắm miền Tây, bún đậu mắm tôm miền Bắc, món bún mắm nêm miền Trung cũng góp phần làm cho văn hóa ẩm thực Tây Nguyên thêm phong phú.

SÔNG CÔN